Το σπασμένο τζάμι (Η κυριολεκτική και μεταφορική σημασία)

Υπάρχουν πράγματα που διδάσκονται οι Αγγλοσάξονες από μικρή ηλικία μέσω λεκτικών συμβόλων. Γνωμικών, παροιμιών και μύθων.  Κι εμείς το κάνουμε. Για παράδειγμα η έκφρασηThe Fate of the commons η οποία υπαινίσσεται ότι η μοίρα των κοινών πραγμάτων είναι η απώλεια, υπάρχει και στα Ελληνικά.  Είναι σχεδόν ισοδύναμη με το καθ’ ημάς «το συνεταιρικό μουλάρι το τρώει ο λύκος». Βέβαια τα κοινά πράγματα στην χώρα μας τις τελευταίες δεκαετίες θεωρούνται ιερά με τη μοίρα τους κάτι άλλο εκτός από τον θάνατο. Μόνο που η πραγματικότητα λέει άλλα.

Δημόσια πράγματα ή ακόμη και ιδιωτικά αλλά εγκαταλειμμένα και χωρίς φροντίδα  περιμένουν τον Αρμαγεδδώνα τους. Δεν πρόκειται για τίποτα το φοβερό. Είναι μια λεηλασία αργή που ξεκινά από ένα σχεδόν ασήμαντο γεγονός που δίνει το σήμα της έναρξής της. Και εδώ οι Αγγλοσάξονες έδωσαν τον συμβολισμό τους:  broken windows theory το «σύνδρομο του σπασμένου τζαμιού» δηλαδή.  Η θεωρία αυτή αν και έχει αμφισβητίες (αριστερούς κατά πάσα πιθανότητα) έχει ενσωματωθεί στην εγκληματολογία.  Πάνω σ’ αυτήν την θεώρηση των πραγμάτων στηρίχθηκαν οι εκστρατείες μηδενικής ανοχής στην εγκληματικότητα πιο γνωστή από τις οποίες ήταν αυτή του Δημάρχου της Νέας Υόρκης Τζουλιάνι με τα γνωστά Σχεδίασηεντυπωσιακά της ευεργετικά αποτελέσματα πάνω στην καθημερινότητα των πολιτών του πολεοδομικού συγκροτήματος.  Γι όσους δεν κατάλαβαν, αν σπάσει ένα τζάμι σ΄ένα εγκαταλειμμένο κτίριο αρχίζει η λεηλασία του ή ακόμη χειρότερα, αν δεν συλλάβεις τον κλέφτη ενός αυτοκινήτου η πιθανότητα να δεις τον κλέφτη να ληστεύει μ΄αυτό τράπεζα και να σκοτώνει αθώους είναι πολύ μεγάλη. 

Στα καθ’ημάς τώρα. Η πόλη της Βέροιας έχει δύο εγκαταλειμμένεςολοκαίνουργες τεχνητές υλικές οντότητες.  Έναν κυλιόμενο διάδρομο καθώς και ένα ανελκυστήρα στο φρύδι του φυσικού εξώστη της Εληάς. Τα πράγματα αυτά είναι δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ποτέ. Είναι εκεί τα τελευταία τρία ή τέσσερα χρόνια. Ποτέ δεν είχαμε καταλάβει γιατί κατασκευάστηκαν. Ειπώθηκαν φυσικά κάποια πράγματα για την επικοινωνία των κατοίκων της περιοχής της οδού Ανοίξεως με ένα χώρο στάθμευσης που θα κατασκευαζόταν κάτω από την οδό Στρατού, αλλά ενώ διατυπώθηκαν δημόσια  θεμελιωμένες αντιρρήσεις κανείς από τους διαχειριστές δημόσιου χρήματος και κοινών υποθέσεων δεν τις άκουσε. Το κόστος αυτών των πραγμάτων είναι μόνον αντικείμενο εκτίμησης. Για τον διάδρομο είχε ακουστεί ότι είναι 55 χιλ €. Ενώ για τον ανελκυστήρα μάλλον θα είναι μεγαλύτερο δεδομένου ότι έπρεπε να λυθούν στην κατασκευή του και στατικά προβλήματα. Αν έλεγε κάποιος ότι το συνολικό κόστος των πραγμάτων αυτών είναι 120 χιλ € μάλλον δεν θα έπεφτε και πολύ έξω. 

Πάντα αναρωτιόμουν πότε θα συμβεί εκεί η πρώτη  μικρή πλην όμως φανερή και διακεκριμένη καταστροφή η οποία θα πυροδοτήσει την έκρηξη της λεηλασίας. Τις προάλλες αποφάσισα να ξαναεπισκευθώ τον χώρο. Το πρώτο τζάμι είχε, κυριολεκτικά, σπάσει και τα πρώτα κομμάτια ανοξείδωτου χάλυβα είχαν αποσπαστεί.  

Το σπασμένο τζάμι

Το αποσπασμένο κομμάτι INOX

κι άλλο κομμάτι

Η πρώτη μου αντίδραση ήταν …«με τις υγείες μας». Από εκεί και μετά ξεκίνησε ένας προβληματισμός το οποίον θα ήθελα να μοιραστώ με τους συμπολίτες μου: Αυτή η ζημιά που είναι αναμφίβολα αποτέλεσμα μιας ξεροκέφαλης στάσης των δημοτικών παραγόντων σε ποιόν πρέπει να χρεωθεί; Είναι κάτι που κόστισε 120 χιλ € και η διαδικασία της καταστροφής του έχει ήδη αρχίσει. Κι αν ακόμη δεχθούμε την κακή μας μοίρα που θέλει το ακαταδίωκτο των  αιρετών στην χώρα μας, μπορούμε να κάνουμε κάτι τώρα που η ζημιά δεν ολοκληρώθηκε ακόμη προκειμένου να περιορίσουμε το κόστος της επικείμενης καταστροφής; Μια απάντηση θα ήταν να διαλύσουμε τον μηχανολογικό εξοπλισμό και να τον εκποιήσουμε.  Έτσι θα σοκαρισθούμε μεν  από την θέα κάποιων συνεργείων που διαλύουν κάτι που σχεδόν συνηθίσαμε αλλά όταν μας εξηγήσουν τον λόγο σίγουρα θα καταλάβουμε.

Δεν ξέρω  αν υπάρχουν κι άλλες λύσεις. Σίγουρα θα υπάρχουν και θα ήθελα να τις ακούσω.