Ανοικτά Δεδομένα και Blockchain: ένας συνδυασμός βγαλμένος απ’ τον παράδεισο ή την κόλαση της άγνοιας ενός ημιμαθούς ενήλικα

Και ψάχνοντας για τα ανοικτά δεδομένα μου προέκυψαν τα Blockchain. Λίγο κάποιες επιπόλαιες ματιές λίγο ο φόβος ενός εντελώς νέου αντικειμένου (μιλάω για τα ανοικτά δεδομένα) και πολύ ο ψηφιακός/χρηματιστηριακός αναλφαβητισμός  μου και έφτιαξα τον μπαμπούλα. Επειδή όμως η γενιά μου έκανε και στο πολυτεχνείο (πλάκα κάνω, εντάξει;) και δεν κολώνει αποφάσισα να μάθω. Το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν, τι άλλο, το

Wikipedia. Αντιγραφή πρώτη:

Το blockchain^[1] αρχικά block chain^[2] ή και 'αλυσίδα μπλόκ' ή και 'αλυσίδα κοινοποιήσεων' είναι δημόσιος κατάλογος όλων των συναλλαγών κρυπτογράφησης που έχουν ποτέ εκτελεστεί. Αυξάνεται συνεχώς, καθώς τα μπλοκ "συμπληρώνονται" και προστίθενται με ένα νέο σύνολο εγγραφών. Τα μπλοκ προστίθενται στο blockchain σε μια γραμμική, χρονολογική σειρά. Κάθε κόμβος (υπολογιστής συνδεδεμένος στο δίκτυο Bitcoin χρησιμοποιώντας έναν πελάτη που εκτελεί το καθήκον επικύρωσης και αναμετάδοσης συναλλαγών) λαμβάνει ένα αντίγραφο του blockchain, το οποίο λαμβάνεται αυτόματα μετά την ένταξή του στο δίκτυο Bitcoin. Η αλυσίδα κοινοποιήσεων έχει πλήρη στοιχεία σχετικά με τις διευθύνσεις και τις ισορροπίες τους από το γενεσιουργό μπλοκ 'genesis block' μέχρι το πιο πρόσφατα ολοκληρωμένο μπλοκ.

Η κόλαση όπως κατάλαβες αναγνώστη προέρχεται από το bitcoin. Κόλαση γιατί δεν έχω παίξει ούτε δραχμή (δραχμές είχε τότε) στο χρηματιστήριο. Παντελώς άσχετός δηλαδή με τα υπέροχα (φαντάζομαι) εκείνα κόλπα. Αν μη τι άλλο καθόσουν στην καφετέρια έπαιρνες τηλέφωνο και έλεγες «πούλα». Μεγάλη δουλειά. Ήταν όμως μπιτκόιν η υπόθεση; Μάλλον όχι.

Ας δούμε ένα άλλο κείμενο από ένα σοβαρό άνθρωπο. Από την κ  Despoina Mantziari

Open Data and Blockchains: An Opportunity to Re-imagine Your Business?

 

 

Blockchain και Ανοικτά Δεδομένα

«Αλυσίδες μπλοκ» (Blockchains), κρυπτοσυχνότητες και κατανεμημένες τεχνολογίες: πολλά πράγματα έχουν ειπωθεί (θετικά και αρνητικά), σχετικά με αυτή την αναδυόμενη τεχνολογία. Μια άγρια δέσμη ιδεών έχει προωθηθεί και οι «αλυσίδες μπλοκ» λέγεται ότι έχουν ανατρεπτικές δυνατότητες σε ένα ευρύ φάσμα βιομηχανιών όπως η τραπεζική, ο τομέας του logistics και οι δημόσιες υπηρεσίες. Αλλά πώς σχετίζεται αυτό με τα Ανοικτά Δεδομένα; Μια γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο θα αποκαλύψει ότι έχουν γίνει λίγες έρευνες για το θέμα αυτό. Επομένως, είναι σημαντικό να εξετάσουμε τα βασικά χαρακτηριστικά των «αλυσίδων μπλοκ» και τον τρόπο με τον οποίο το Blockchain και τα Ανοικτά Δεδομένα μπορούν να αλληλοσυμπληρώνονται.

Ποιο είναι το θέμα γύρω από όλο αυτό;

Μια σύντομη εισαγωγή στα Blockchains. Τα Blockchains κερδίζουν έδαφος και έχουν τρεις βασικές ιδιότητες:

• αποκεντρωμένο και κοινό έλεγχο των συναλλαγών μέσω ενός δικτύου
• απόλυτη διαφάνεια, και
• προστασία από την απάτη.

Τα μέλη ενός Blockchain μοιράζονται τη διοίκηση του δικτύου. Με άλλα λόγια, δεν χρειάζεται πλέον ένας μόνο κεντρικά οργανωμένος διαχειριστής (γνωστός και ως διαμεσολαβητής). Όλα τα μέλη πρέπει να αποθηκεύουν και να ενημερώνουν συνεχώς ένα πλήρες αντίγραφο της βάσης δεδομένων Blockchain. Αυτός ο ισχυρός πλεονασμός (στοιχείων), σε συνδυασμό με την κρυπτογράφηση και την από κοινού λήψη αποφάσεων (αποκαλούμενη και ως αποκεντρωμένη συναίνεση), οδηγεί σε ένα δημοκρατικό σύστημα που προσφέρει διαφάνεια και ανιχνευσιμότητα, προστασία από τη χειραγώγηση, ακεραιότητα των δεδομένων και ασφάλεια, καθώς και αξιοπιστία του δικτύου προς τα μέλη του. Τα δίκτυα Blockchain μπορούν να είναι εντελώς ανοιχτά για όλους, ώστε να συμμετάσχουν με πλήρη άδεια, για να διαβάσουν και να γράψουν στο Blockchain (που καλείται δημόσιο, αδέσμευτο Blockchain). Σε πολλές περιπτώσεις, είναι λογικό να συμπεριλαμβάνεται τουλάχιστον η ταυτοποίηση των μελών (δημόσιος, επιτρεπόμενος) ή ακόμη και να διατηρείται το δίκτυο αποκλειστικά για έναν περιορισμένο αριθμό μελών (ιδιωτικό Blockchain, δηλαδή συνεργαζόμενες εταιρείες ή κυβερνητικές οργανώσεις). Αυτό είναι συνήθως απαραίτητο, εάν αποθηκευτούν ευαίσθητα ή ιδιωτικά δεδομένα στο δίκτυο.

Ένα παράδειγμα για το πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί η τεχνολογία Blockchain στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρουσιάζεται παρακάτω.

Win-Win; Μπορούν το Blockchain και τα Ανοικτά Δεδομένα να λειτουργούν μαζί;

Όταν εξετάζουμε τα Blockchains στο πλαίσιο των Ανοικτών Δεδομένων, μερικά πράγματα κεντρίζουν αμέσως το μάτι.

Πρώτον, τα Blockchains είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για να βοηθήσουν να ξεπεραστούν τα οργανωτικά και τεχνολογικά όρια μεταξύ των οντοτήτων που πρέπει (ή θέλουν) να αυτοματοποιήσουν την ανταλλαγή δεδομένων. Από αυτή την άποψη, τα Blockchains είναι επίσης πολύ χρήσιμα σε ομοσπονδιακά συστήματα όπως η Γερμανία ή η Ευρωπαϊκή Ένωση. Κάθε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενεργεί ως ένα ή περισσότερα μέλη σε ένα Blockchain δίκτυο και μοιράζεται τα δεδομένα του με τα άλλα μέλη που σχετίζονται στο κοινό Blockchain. Μέσω της χρήσης Blockchain (αντί μιας επιλεγμένης κεντρικής αρχής που ελέγχει και διαχειρίζεται το σύστημα και τα δεδομένα του), το κάθε μέλος διατηρεί την εξουσία πάνω στα δικά του δεδομένα και κανείς δεν χρειάζεται να αναλάβει την πλήρη ευθύνη για την ασφάλεια και τη συντήρηση του συστήματος. Τα μέλη επιλέγουν ποια δεδομένα πρέπει να μοιράζονται στο αποκεντρωμένο σύστημα και ποια όχι.

Δεύτερον, τα Blockchains παρέχουν ισχυρή ασφάλεια των δεδομένων και είναι εξαιρετικά ανθεκτικά απέναντι στον κυβερνοχώρο. Και οι δύο αυτές ιδιότητες είναι επιθυμητές σε πλατφόρμες Ανοικτών Δεδομένων, επειδή δημιουργούν θεμέλια εμπιστοσύνης για τα δεδομένα. Καθώς τα δεδομένα σε ένα σύστημα Blockchain αποθηκεύονται σε αφθονία (θυμηθείτε πως κάθε μέλος έχει ένα τοπικό αντίγραφο της αλυσίδας), είναι επίσης δυνατή η απλή αποθήκευση μιας τιμής κατακερματισμού ενός συγκεκριμένου συνόλου δεδομένων. Αυτό θα μπορούσε επίσης να θεωρηθεί ως ένα μοναδικό αποτύπωμα των δεδομένων. Με αυτόν τον τρόπο το μέγεθος του Blockchain ελέγχεται, καθώς οι τιμές κατακερματισμού είναι πολύ μικρές (στην πραγματικότητα πολύ, πολύ μικρότερες από την αποθήκευση των πραγματικών δεδομένων). Η ακεραιότητα των δεδομένων μπορεί πάντοτε να αποδειχθεί μέσω της αμετάβλητης εγγραφής στο Blockchain. Στην πραγματικότητα, μία από τις λίγες γνωστές πρωτοβουλίες για Ανοικτά Δεδομένα και Blockchain εντοπίζεται στον Δήμο της Βιέννης και κάνει ακριβώς αυτό: οι πολίτες και οι δημόσιες υπηρεσίες μπορούν να επικυρώσουν και να παρακολουθήσουν τις αλλαγές στα σύνολα δεδομένων, συγκρίνοντάς τες με τις τιμές κατακερματισμού σε ένα δημόσια αδειοδοτημένο Blockchain. Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται η αλήθεια των δεδομένων , ενώ οι «ψευδείς» Ειδήσεις μπορούν να κρατηθούν σε απόσταση.

Ταυτόχρονα, τα Ανοικτά Δεδομένα με την έντονη εστίασή τους στην «ανοικτότητα» μοιάζουν να είναι η τέλεια εφαρμογή για το Blockchain, καθώς πολλές ανησυχίες σχετικά με την προστασία της ιδιωτικότητας, οι οποίες συνήθως πατεμποδίζουν τις περιπτώσεις χρήσης του Blockchain, δεν αποτελούν ζητήματα.

Επιπλέον, το Blockchain και τα Ανοικτά Δεδομένα μοιράζονται παρόμοιες αρχές, όπως η προώθηση της διαφάνειας, η ισότητα στις γνώσεις και στην πρόσβαση στην πληροφορία, καθώς και η αναδιοργάνωση της ανταλλαγής δεδομένων μεταξύ διαφόρων μερών.

Δείτε τι φέρνει το μέλλον! Εξερευνώντας τις ευκαιρίες του Blockchain και των Ανοικτών Δεδομένων

Όσο ενδιαφέρον και αν φαίνεται ο συνδυασμός του Blockchain και των Ανοικτών Δεδομένων, δεν έχουν γίνει πολλά ακόμη πάνω σε αυτό το κομμάτι και πρέπει να διεξαχθούν πολύ περισσότερες έρευνες για πιθανές περιπτώσεις χρήσης, καθώς και μια πιο προσεκτική εξέταση των ευκαιριών και των κινδύνων. Το Blockchain είναι μια τεχνολογία που πρέπει να διερευνηθεί για να γίνει πλήρως κατανοητή. Αν πιστεύετε ότι έχετε μια ενδιαφέρουσα ιδέα, απλά δραστηριοποιηθείτε. Τα πρωτότυπα Blockchain μπορούν εύκολα να αναπτυχθούν με τη βοήθεια πλαισίων ανοικτού κώδικα, μερικούς cloud διακομιστές ή παροχείς και μια μικρή ομάδα προγραμματιστών, που να έχει κάποιο κίνητρο. Σκεφτείτε μεγαλόπνοα, αρχίστε με κάτι μικρό και επεκτείνετε!

Σχόλιο: Ακόμη άσχετος. (Τι περίμενα δηλαδή;). Όμως σιγά σιγά αρχίζω να καταλαβαίνω ότι τα ανοικτά δεδομένα και μάλιστα τα κρατικά ή δημοτικά είναι ένα πεδίο από το οποίο κάποιοι έξυπνοι και οραματιστές ειδικοί θα βγάλουν χρήματα και εμείς οι υπόλοιποι θα έχουμε αναμφίβολα κάτι να κερδίσουμε.