Το δικαίωμα στην Ενημέρωση: Μια προσωπική εμπειρία.

Το άρθρο 10 του Συντάγματος προστατεύει το δικαίωμα στην ενημέρωση. Στα πρώτα του άρθρα δηλαδή ο καταστατικός χάρτης της χώρας θεωρεί ότι οι πολίτες έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν τον τρόπο με τον οποίο διοικούνται.
Ότι δηλαδή έχουν δικαίωμα να γνωρίζουν διοικητικές πράξεις, νόμους, και ότι σχετίζεται με διαχείριση δημόσιου χρήματος και δημόσιων υποθέσεων.  Η διατύπωση είναι ως έξης. §3. Η αρμόδια υπηρεσία ή αρχή υποχρεούται να απαντά στα αιτήματα για παροχή πληροφοριών και χορήγηση εγγράφων, ιδίως πιστοποιητικών, δικαιολογητικών και βεβαιώσεων μέσα σε ορισμένη προθεσμία, όχι μεγαλύτερη των 60 ημερών, όπως νόμος ορίζει.

Συνακόλουθα υπάρχουν και Νόμοι που υλοποιούν το άρθρο 10 και κατοχυρώνουν το δικαίωμα της ενημέρωσης. Θα περίμενε κανείς να τους δει να ισχύουν από το 1975 αλλά είναι σχετικά πρόσφατοι. Είναι ο Ν 2690/1999 που βελτιώθηκε κάμποσες φορές μέχρι σήμερα.

Αλλά ακόμη και το Δημοτικό Συμβούλιο της Βέροιας έχει διατάξεις που στηρίζουν την διαφάνεια .Έτσι στο  Άρθρο 9 του κανονισμού του διαβάζουμε. Δημοσίευση των αποφάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου και  Έλεγχος νομιμότητας  Τρεις (3) ημέρες μετά τη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, με ευθύνη του αρμόδιου υπαλλήλου σε συνεργασία με τον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου,  δημοσιεύεται πίνακας που περιλαμβάνει τα θέματα που συζητήθηκαν, τον αριθμό των αποφάσεων και περίληψη του περιεχομένου τους. Οι δημοσιεύσεις γίνονται με τοιχοκόλληση σε ειδικό πίνακα του δημοτικού καταστήματος, που είναι προορισμένος για αυτόν το σκοπό. Για τις δημοσιεύσεις αυτές συντάσσεται αποδεικτικό ενώπιον δύο μαρτύρων.  

Επίσης στο άρθρο 5 §5 του ίδιου κανονισμού αναφέρεται Δημότες  και  κάτοικοι  που  έχουν  ειδικό έννομο συμφέρον,  μετά  από  αίτησή  τους, λαμβάνουν κυρωμένα αντίγραφα συγκεκριμένων πρακτικών και αποφάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου. Σε περίπτωση που είναι δυσχερής η έκδοση αντιγράφων, τίθενται τα παραπάνω στοιχεία σε πλήρη γνώση των αιτούντων για ενημέρωση τους.

 Απ’ ότι τελικά φαίνεται το copy-paste είναι κακός σύμβουλος. Ειδικό έννομο συμφέρον επικαλείσαι όταν είναι να ζητήσεις προσωπικά έγγραφα. Φυσικά και μπορείς να ζητήσεις πράγματα που αφορούν στο Ταμείο του Δήμου για παράδειγμα. Αυτό λέγεται εύλογο ενδιαφέρον αλλά τι να κάνουμε, κάποιος άσχετος συνέταξε έναν πρότυπο κανονισμό λειτουργίας Δημοτικού Συμβουλίου τον ανήρτησε στο site του υπουργείου εσωτερικών και ακολούθησε ελαφρά τη καρδία αντιγραφή. Παρ’ όλα αυτά και εδώ υλοποιείται το αίτημα της ενημέρωσης και της διαφάνειας.

Η προσωπική εμπειρία.

Πριν δυο εβδομάδες και βάλε κατέθεσα δύο αιτήσεις. Με την πρώτη ζήτησα την απόφαση της Δημαρχιακής Επιτροπής με την οποία ο Δήμος Βεροίας έκανε δεκτή την δωρεά των αφών Κούσιου καθώς και το συμβόλαιο της Δωρεάς. Με την δεύτερη ζήτησα τις πιστοποιήσεις (δηλαδή τα έγγραφα με τα οποία οι επιβλέποντες βεβαιώνουν ποιες δουλειές έγιναν σε κάποιο έργο δίνοντας το πράσινο φώς να πληρωθεί ο ανάδοχος) για το έργο οδική σύνδεση οικισμού Ανω Σελίου με κάτω Σέλι. Για την πρώτη περίπτωση είχα την υποψία ότι κάποια πράγματα δεν έγιναν σύμφωνα με τον Νόμο, ενώ για την δεύτερη είχα ακούσει ότι πιστοποιήθηκαν ποσότητες που δεν είχαν κατασκευασθεί. Και για τις δύο περιπτώσεις δεν θεώρησα απλά ότι έχω «εύλογο ενδιαφέρον» αλλά αυστηρή υποχρέωση να μάθω.

Με βασάνισαν αρκετά. Πήγα ήρθα στο Δημαρχείο τουλάχιστον δέκα φορές. Το παιχνίδι της ταλαιπωρίας του Πολίτη παίζεται από το Ελληνικό Κράτος εδώ και δεκαετίες.   Σε στήνει στην ουρά, σε πηγαιονοφέρνει, γίνεται τυπολατρικό, κολλά στην λεπτομέρεια, φέρνει δεκάδες προσκόμματα μόνο και μόνο για να σου δείξει ποιος είναι το αφεντικό. Κλασσική συμπεριφορά μετριότητας που πήρε εξουσία. Στην αρχή έριχνα το βάρος στον υπάλληλο. Όταν όμως είδα καρφιτσωμένη μια γνωμάτευση Νομικού πάνω στην αίτηση που είχα κάνει, κατάλαβα ότι η εντολή για κωλυσιεργία ήταν άνωθεν. Ναι, η κ. Δήμαρχος είχε ζητήσει από τους Νομικούς της ένα κείμενο με το οποίο ήλπιζε να μη με απαντήσει. Δεν της έκαμαν απ’ ότι φάνηκε τη χάρη.

Η εικόνα ενός δημοτικού άρχοντα που δεν μπορεί να διαβάσει Νόμους (οι οποίοι εν προκειμένω ήσαν απλά και βατά κείμενα) δείχνει την ανεπάρκεια του πολιτικού προσωπικού όχι μόνον της Βέροιας αλλά και ολόκληρης της χώρας. Ακόμη χειρότερα οι εντολές προς ακριβοπληρωμένους Νομικούς Συμβούλους «να βρουν κάποιο «παραθυράκι» (γιατί εν τέλει περί αυτού πρόκειται) δείχνουν την περιφρόνηση προς το όποιο Νομικό οικοδόμημα διαθέτει η χώρα.


Φυσικά αυτά δεν γράφτηκαν για να πω κάπου τον πόνο μου. Ήταν απλά η αφορμή να αναρτηθούν μερικά links προς χρήση των συμπολιτών μου.