Κείμενο 2. Οι Βεροιώτες και το ιστορικό μιας προσπάθειας που δεν έγινε

Οι «Δεξιοί»

Αρχίζοντας πριν μια εικοσαετία και βάλε θυμάμαι δύο γραφικούς πολιτευτές (σήμερα και οι δύο μας έχουν εγκαταλείψει ) να καυγαδίζουν για την θέση της Βιομηχανικής περιοχής. Ο ένας την ήθελε στην Νάουσα και ό άλλος στην Κουλούρα Ημαθίας. Τότε ήταν στα πράγματα η ΝΔ και δεν έγινε τίποτε.

Οι «ΠΑΣΟΚ»

Μετά ήρθε το ΠΑΣΟΚ. Αυτοί είπαν, και τι δεν είπαν εδώ που τα λέμε, αλλά δεν έκαναν τίποτε. Για να μην τους αδικήσει κανείς όρισαν, στη Βέροια τουλάχιστον, Ζώνες οικιστικού ελέγχου. Οι ζώνες αυτές καθόριζαν περιοχές που προορίζονταν  άλλες για καλλιέργειες, άλλες για τουριστικές χρήσεις, ή βιοτεχνίες χαμηλής όχλησης κλπ και είχαν κατά βάση ρόλο απαγορευτικό.

Δηλαδή καθορίσθηκε  τι θα μπορούσε να κτιστεί σε κάθε περιοχή Εκτός Σχεδίου πόλεως Βεροίας. Η ιδέα αυτή λειτούργησε αποτελεσματικά προς την πλευρά της προστασίας της καλλιεργήσιμης γης, αν βέβαια εξαιρέσουμε έναν εντελώς αυθαίρετο οικισμό γύφτων κάτω από την περιφερειακή[i]. Προς την πλευρά της εγκατάστασης βιοτεχνιών ήταν τελικά αδύνατο να λειτουργήσει.  Οι βιοτεχνικές μονάδες δεν εγκαθίστανται αυτόματα. Παρ’ ότι υπήρχε ένα συμπαγές τμήμα γής (1250 στρέμματα μεταξύ της σιδηροδρομικής γραμμής της κοίτης του Τριποτάμου τον άξονα Βέροιας Θεσσαλονίκης και το όριο Δήμου Βεροίας και Μακροχωρίου, στην οποία μάλιστα υπήρχαν και μονάδες μεταποίησης,  πολύ λίγοι εγκαταστάθηκαν εκεί. Λογικό. Η εγκατάσταση προϋποθέτει υποδομές για τις οποίες δεν φρόντισε κανείς. Δηλαδή αρτηρίες που να επιτρέπουν προσπέλαση και όχι αγροτικούς δρόμους 2,5 μέτρων, δίκτυα ύδρευσης και ενέργειας, έναν ενιαίο βιολογικό καθαρισμό και τέλος μια διαχειριστική αρχή (που θα μπορούσε να είναι και ιδιωτική εταιρεία) που θα ρύθμιζε της λειτουργία μιας περιοχής που θα ήταν κάτι πολύ περισσότερο από ένα άθροισμα οικοπέδων. 

Οι Δήμαρχοι της Βέροιας

Τα παραπάνω ήταν απλές σκέψεις άρα και γνωστά στους δημάρχους που παρέλασαν τα τελευταία είκοσι χρόνια στη Βέροια. Αναρωτήθηκα γιατί δεν έκαναν τίποτε. Μερικούς τους ρώτησα κιόλας.  Η απάντηση στο γιατί δεν ρυμοτομούσαν τουλάχιστον την περιοχή  αν και δεν εδίδετο ευθέως (σε κοιτούσαν με το βλέμμα της αγελάδας χωρίς καν να μπαίνουν στον κόπο να απαντήσουν) ήταν προφανής: Φοβόντουσαν τους ιδιοκτήτες της γης. Δηλαδή αυτούς που θα έβαιναν κατ’ εξοχήν κερδισμένοι από αυτήν την ιστορία. Γιατί μπορεί οι εδαφοκτήτες να έδιναν μέρος της γης τους και πιθανόν χρήματα για την ανάπτυξη υποδομών αλλά η αξία της γής που θα απέμενε θα δι- έως δεκαπλασιαζόταν! Αρκεί  κάποιος να τους το εξηγούσε. Αλλά αυτή δεν είναι η δουλειά ενός Δημάρχου; Δηλαδή να επικοινωνεί, να πείθει και να εμπνέει[ii];

Τα νέα δεδομένα

Τα χρόνια πέρασαν και  συνέβησαν δύο σημαντικά πράγματα στην περιοχή. Κατασκευάσθηκε η Εγνατία και δύο κόμβοι της (Κουλούρα και Βέροια) και έγινε μια εκτεταμένη συνένωση μικρών κοινοτήτων σε μεγαλύτερους δήμους. Η τελευταία προσπάθεια μάλιστα θεωρείται ότι αποτελεί τμήμα μιας ευρύτερης σύλληψης που συμπτύσσει  όλους τους  Δήμους της χώρας σε 250 και τους Δήμους του Νομού Ημαθίας σε 3 έως 4.  Με την Εγνατία πάνω από 10 οικισμοί του Νομού βρέθηκαν από την μια στιγμή στην άλλη πάνω σ’ έναν Ευρωπαϊκό άξονα. Δυόμιση ώρες από την Ηγουμενίτσα και τρισίμηση από τα Ελληνοτουρκικά σύνορα.  Το λιγότερο που θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς θα ήταν να οργανώσει δύο επιχειρηματικά πάρκα, το ένα στον κάθε κόμβο. Να κάνει μελέτες και βρει χρήματα για υποδομές ή ακόμη και απαλλοτριώσεις. Και επειδή η περιοχή του κόμβου Κουλούρας δεν ανήκει ακόμη στη Βέροια να ξεκινήσει μια συζήτηση με στόχο να επιταχύνει την ωρίμανση των γεγονότων. (Εθελούσια συνένωση, σύσταση συνδέσμου; Πέστε το όπως θέλετε). Ακόμη καλύτερα να αναθέσει ένα ή περισσότερα ερευνητικά προγράμματα (όχι  μελέτες) στο τμήμα χωροταξίας του ΑΠΘ (αυτό που φιλοξενείται στις Βαρβάρες) το οποίο θα παρακολουθεί τάσεις και τα τεκταινόμενα σ’ όλο το μήκος της Εγνατίας. Να ψάξει ιδέες παντού και να τις συζητήσει δημόσια πριν τις αποδεχθεί ή τις απορρίψει.  Δεν έγινε τίποτα. Οι επιχειρηματίες βλέποντας τις θέσεις αυτές σαν τις προσφορότερες και δεδομένου ότι δεν ήταν μέσα στις ζώνες οικιστικού ελέγχου, λόγω του ότι πριν τον Καποδίστρια αυτές ανήκαν στις γειτονικές κοινότητες,  αγόρασαν οικόπεδα, κατασκεύασαν  υποδομές κι έστησαν εκεί επιχειρήσεις. Αυτό μάλιστα θεωρήθηκε και δικαίωση για κάποιον από τους εκείνους τους δημάρχους. Για την ακρίβεια εκείνος εκεί που έκανε τον μονόδρομο αφμίδρομο σε δημόσια εκδήλωση είπε (χαζο)θριαμβολογώντας  ότι «η αγορά βρήκε τι λύση».  Ποια λύση; Πληρώνοντας δέκα φορές πάνω την σύνδεση με την ΔΕΗ, κάνοντας βιολογικό καθαρισμό από μόνοι τους, τρυπώντας το έδαφος για νερό και στρώνοντας τους χωματόδρομους με άσφαλτο. Κι όλα αυτά  σε μια περιοχή όπου η Πυροσβεστική φθάνει όταν πια έχει απομείνει μόνον το οικόπεδο και όπου ο γύφτος θα σου αδειάσει την αποθήκη και θα το πάρεις χαμπάρι ένα οκτάωρο ύστερα. Εκτιθέμενος πρόσθετα στις ορέξεις κάθε γραφειοκράτη που αποφάσισε να βγάλει μερικούς γρήγορους παράδες. Ωραία λύση. Να σε πάρουμε για Σύμβουλο.

---

[i] Ο συγκεκριμένος οικισμός κατασκευάσθηκε μέσα σε ένα πλαίσιο εκτεταμένης ανοχής σε μια κατ’ εξοχήν παραβατική δραστηριότητα  η οποία έφθασε να επιβραβεύεται κιόλας με την παροχή νερού και ρεύματος από τον επίσημο Δήμο. (Προβληματίζομαι για το τι θα συμβεί αν αυτό το διαβάσει κάποιος Εισαγγελέας)

[ii] Το να μαζεύει τα σκουπίδια και φροντίζει την παροχή του νερού και να επεκτείνει το σχέδιο πόλης μπορούν να τα κάνουν και στελέχη ή το πολύ πολύ αντιδήμαρχοι. Για να εξηγούμαστε: Το να ψάχνει παιδιά, να μετατρέπει μονόδρομούς σε αμφίδρομους  για να φανεί αρεστός σε μερικούς περιστασιακούς χειροκροτητές ή να δίνει μελέτες σε «κολλητάρια» επειδή «είχε υποχρέωση» δεν είναι δουλειά Δημάρχου. Και επ’ ουδενί δεν αποτελεί δουλειά δημάρχου να το στενεύει δρόμους για να φανεί αρεστός σε μερικούς παρόδιους ιδιοκτήτες. Ναι έγινε και αυτό.