Γέφυρες…

Σήμερα 11/09/11

Στο κείμενο αυτό αποπειρώμαι να ρίξω μια ματιά στην αίθουσα των (ν)τροπαίων το πολιτικού μας συστήματος:  Τα δημόσια έργα. Σε γέφυρες συγκεκριμένα.  Μία χτεσινή, μια σημερινή και μια αυριανή

Η σημερινή

Κατά τον πρωινό μου περίπατο παρατήρησα ότι στη νέα πεζογέφυρα της οδού Θερμοπυλών (στη Βέροια)υπάρχει ένα προφανές κατασκευαστικό λάθος. Το σανίδωμα είχε διαταχθεί κατά μήκος της γέφυρας  μετατρέποντάς, όλο της το μήκος, σε παγίδα κατά τις βροχερές ή παγωμένες ημέρες. 

Έστειλα ένα γράμμα στον νεοδιορισμένο, τότε, Αντιδήμαρχο τεχνικών, ο οποίος σχεδόν αυτόματα επικοινώνησε μαζί μου.  Μού είπε ότι γνωρίζει το θέμα, το οποίο όμως δεν είμαι της αρμοδιότητός του αλλά της Τεχνικής Υπηρεσίας της πρώην Νομαρχίας και πως είχε ήδη επισκεφθεί το επίδικο μαζί με τα στελέχη της περιφέρειας με σκοπό να δώσουν λύση.  Όντως μετά μερικές μέρες έμαθα ότι η γέφυρα τέθηκε εκτός λειτουργίας και έγιναν επισκευές. Επισκευάστηκαν δύο μικρά τμήματα του καταστρώματος. Ανθρώπινο λάθος, στρουθοκαμηλική αντίδραση.  Μέχρι το επόμενο κάταγμα και την συνεπαγόμενη μήνυση.

Η προηγούμενη

Πριν κάμποσα χρόνια έμαθα ότι στον Ημαθιώτικο κάμπο κατασκευαζόταν μια γέφυρα για την οποία οι κατασκευαστές της ζητούσαν επίμονα τροποποίηση της μελέτης.  Τότε  ήμουν φρέσκος σε μια αιρετή  θέση σε τοπικό επιμελητήριο. Λίγο το φιλότιμο, λίγο το θράσος της άγνοιας με οδήγησαν να καταθέσω αίτηση και να ζητήσω να ενημερωθώ πάνω στη μελέτη και τις αιτούμενες τροποποιήσεις.  Φυσικά συζήτησα και με τους μελετητές και προσπάθησα να έχω μια κουβέντα με τον προϊστάμενο της επιβλέπουσας τεχνικής υπηρεσίας. Οι μελετητές ήσαν κατατοπιστικοί και φυσικά εξοργισμένοι, σ’ αντίθεση με τον προϊστάμενο o οποίος δίνοντας μια φτηνή θεατρική παράσταση  με πέταξε έξω από το γραφείο του. Είχα πειράξει την μακαριότητα της παιδικής του χαράς.  Μεσολάβησαν μια προσφυγή μου στην δικαιοσύνη, ένα κείμενό μου σε έντυπα, μια περίεργη και αναπάντεχη απολογία του πολιτικού υπεύθυνου του έργου σε αυτοδιοικητικό συμβούλιο. Στο τέλος με κάλεσαν για να μου δείξουν τον φάκελο του έργου. Είχε ήδη προηγηθεί μια συνεδρίαση στο συμβούλιο του επιμελητηρίου που ανήκα  όπου κάποιος καθ’ έξιν συνδικαλιστής έδωσε και κέρδισε την μάχη να μη εξετασθεί ποτέ το θέμα. Η έρευνα είχε ήδη χάσει το νόημά της. Άλλωστε γνώριζα πως οτιδήποτε στον φάκελο που μου πέταξαν κάτω από τη μύτη θα ήταν χαλκευμένο, οπότε και αποχώρησα αξιοπρεπώς.

Τι είχε συμβεί; Η γέφυρα είχε προϋπολογισμό 754 εκατομμυρίων δρχ. Η μελέτη της προέβλεπε κατασκευή με καλουπωμένο ζύγωμα (το οριζόντιο τμήμα της γέφυρας) και θεμελίωση σε πασσάλους που συνεχίζονταν πάνω από την επιφάνεια του εδάφους μετατρεπόμενοι σε στύλους στήριξης του ζυγώματος. Η τεχνική αυτή ήταν παραδεκτή και μ΄ αυτήν κατασκευάσθηκαν αρκετές δεκάδες γέφυρες μέχρι τότε. Η τροποποίηση που ζητούσε ο κατασκευαστής ήταν να γίνει μια γέφυρα με ζύγωμα από  προκατασκευασμένα κομμάτια και στύλους πάνω σε ογκώδεις κεφαλόδεσμους  πασσάλων. Με απλά λόγια μια γέφυρα με πολύ περισσότερο μπετό και πιο πρωτόγονη τεχνική.  Εν πάση περιπτώσει σαφώς χειρότερη και πολύ ευκολότερη. Η τροποποίηση έγινε δεκτή και μετά  δυό χρόνια έγινε παραλαβή του έργου για να μάθουμε ότι τελικά κόστισε 1.150δρχ ! 400 εκ δρχ ακριβότερο.

Θα μπορούσα τότε  να πω πολλά που εύκολα θα με οδηγούσαν στο γνωστό εδώλιο. Σίγησα μέχρις ότου άκουσα από τον διάδοχο  εκείνου του τοπικού άρχοντα να λέγει ότι για την επίδικο γέφυρα υπήρξε καταλογισμός 1 εκ €.  Δεν ήξερα τι θα πει καταλογισμός. Ρώτησα και έμαθα ότι η κεντρική διοίκηση ζητούσε πίσω  το ποσό των 1 εκ € θεωρώντας ότι λάθος ξοδεύτηκε. Φυσικά δεν επιστράφηκαν ποτέ χρήματα. Κάποιος υπουργός εσωτερικών απλά τα χάρισε σαν τελευταία πράξη της θητείας του. Τώρα μπορώ να συμπεράνω με ασφάλεια και δημοσίως ότι κάποιοι ενθυλάκωσαν τουλάχιστον 1εκ €. Το θέμα είναι πως δεν ξέρω ακόμη ποιοί.

Η επόμενη

όψη

Aυτήν την περίοδο κατασκευάζεται ένα άλλο γεφύρι.  Λίγο πιο κάτω απ’ αυτό που γλιστράει. Μετά από χρόνια συζητήσεων παρουσιάστηκε και η μελέτη του. Ήταν πράγματι ένα ενδιαφέρον στατικό και αισθητικό τόλμημα. Μια αστική γέφυρα για την οποία εγώ τουλάχιστον είχα αρχίσει να αισθάνομαι περήφανος. Μας είχαν διαβεβαιώσει ότι η μελέτη της γέφυρας είχε ελεγχθεί και από την ΕΓΝΑΤΙΑ ΑΕ. Μόνο που ο μελετητής της στον οποίο απευθύνθηκαν τους απέδειξε ότι αυτό που του εμφάνισαν σαν προμελέτη δεν ήταν κατασκευάσιμο.  Έγινε μια εξ αρχής νέα μελέτη με μορφή κλασικής κοιλαδογέφυρας. Πιστεύω ότι και η προηγούμενη φιλόδοξη τοξωτή γέφυρα θα μπορούσε να κατασκευασθεί αλλά  δυστυχώς το κόστος θα ήταν μεγάλο. Αυτό την καθιστούσε μη κατασκευάσιμη. 

Σήμερα

Από την άλλη πάλι η Δημοτική Αρχή στον δρόμο για την εξεύρεση χρημάτων έπεσε πάνω σ’ έναν καλό Βεροιώτη ο οποίος ήθελε να ευεργετήσει τον τόπο του με ένα σοβαρό ποσό.  Τα χρήματα παρ’ όλα αυτά δεν έφταναν οπότε προτιμήθηκε η φτηνότερη λύση. Αυτή είναι η ηγεσία του τόπου μας. Επιζητά την φτήνια. Τι θα μπορούσε να κάνει; Προφανώς ότι όφειλε να πράξει και η κυβέρνηση όταν είδε ότι βρισκόμαστε σε δεινή οικονομική κατάσταση. Να αναβάλει το έργο. ’Όπως όμως η κυβέρνηση αντί να αναβάλει ή έστω να καθυστερήσει την κατασκευή των αυτοκινητοδρόμων αύξησε απλώς τα διόδια (για να ματαιώσει αργότερα τα έργα) έτσι και ο δήμος επέλεξε την κατασκευή αυτού του πράγματος την καρδιά του αστικού ιστού της πόλης.  Μα το κληροδότημα;  Να πήγαινα χαμένα τόσα λεφτά; Αυτό κάλλιστα θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει την αναστύλωση της παλιάς Μητρόπολης η οποία μαζί με την απαλλοτρίωση των κτισμάτων συνοδείας  θα αποτελούσε την αποτελεσματικότερη αστική ανάπλαση των τελευταίων τριάντα ετών.  Λέγεται όμως ότι στην αναστήλωση δεν θα υπήρχαν  γενναιόδωροι εργολάβοι.  

Σήμερα το έργο εκτελείται με έναν σταθερό ρυθμό. Παρ’ όλα αυτά ακούγονται πολλά.   Ότι δηλαδή δέκα χρόνια μετά περνώντας από την περιοχή του Κτηνιατρείου θα βλέπουμε μόνον  δύο πυλώνες (μεγάλους στύλους) στη μέση της κοίτης του ποταμού.  Κάτι σαν τον λάκκο που βλέπουμε στην θέση που υποσχέθηκαν κολυμβητήριο. Κουτσομπολιά και ψίθυροι…