Ένας επισκέπτης από τα παλιά

 

Του Νίκου Βασ. Χατζηευστρατίου

Και ξαφνικά νοιώσαμε οι μεγαλύτεροι πως ξανάρθε η δεκαετία του ’70. Μπορεί να νοιώθαμε ότι πήγαμε ακόμη πιο πίσω το 1964 αλλά τότε είμασταν οι περισσότεροι ή πολύ μικροί ή αγέννητοι.  Όλοι μιλούν για ένα σημαντικό τεχνικό έργο που θα βοηθήσει την άσκηση διοίκησης. Ένα διοικητήριο. Βέβαια το αφήγημα το λουστήκαμε και κατά την δεκαετία το ’80 με το φρέσκο τότε πασόκ που θα έκανε ένα αντίστοιχο κτήριο κάπου στην οδό Πιερίων (τελικά το σχέδιο εγκαταλείφθηκε και η περιοχή στην οποία θα χτιζόταν αποχαρακτηρίστηκε) αλλά και στη δεκαετία του 2000 όταν ο «δεξιός» τότε νομάρχης μας είπε ότι είχε και έτοιμη μελέτη. Τότε είχα πάρει μάλιστα τα λόγια του στα σοβαρά…Μια επίσης αξιοπρόσεκτη πρόταση έγινε από πολίτες μέσα στα χρόνια του 2010, όπου ακούστηκε πως θα ήταν πολύ καλό να αξιοποιούταν τα κτήρια του πρώην Β΄ΣΣ. Καλή πρόταση πλην όμως ανεφάρμοστη για λόγους διαδικασιών, πρακτικής εφαρμογής και απροθυμίας των τοπικών πολιτικών παραγόντων.

Δημοσίευμα του 1964

 Είναι άραγε αυτός ο αργοπορημένος επισκέπτης κάτι που αξίζει τα λεφτά του;  Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Η Νομαρχιακή διοίκηση σήμερα

Σήμερα τα πράγματα στη δημόσια διοίκηση δεν είναι ούτε όπως το 2018, ούτε φυσικά και όπως το 1969. Δεν υπάρχει νομαρχεία Ημαθίας. Όλες οι αποφάσεις για την περιφερειακή ενότητα Ημαθίας παίρνονται από την περιφέρεια που είναι στη Θεσσαλονίκη. Ακόμα και οι ίδιες οι δραστηριότητες της τότε Νομαρχίας έχουν συρρικνωθεί. Για παράδειγμα. Η Νομαρχία είχε ένα πολεοδομικό γραφείο. Σήμερα δεν έχει και στην θέση του υπάρχουν τρία αντίστοιχα γραφεία (ένα σε κάθε δήμο) με το 1/3 του τότε προσωπικού. Η διαδικασία αδειοδότησης δόμησης γίνεται ηλεκτρονικά και από απόσταση στο 50 με 60% του όγκου της δουλειάς. Φυσικά μπορεί να γίνει και στο 10%.  Η Νομαρχία είχε τμήμα Βιομηχανίας το οποίο είχε μεταφερθεί από τη Θεσσαλονίκη στη Βέροια γύρω στο 1982. Και αυτό το τμήμα μπορεί να δουλέψει (και λίγο πολύ δουλεύει) από απόσταση. Αν δηλαδή επέστρεφε στην Θεσσαλονίκη τώρα (40 χρόνια μετά) ούτε θα το έπαιρνε χαμπάρι κανείς.  Υπήρχε ακόμη και μια υπηρεσία Νομαρχιακών έργων. Τα πράγματα έχουν αλλάξει εδώ και μερικούς μήνες. Με νόμο θεσμοθετήθηκε η ανάθεση των επιβλέψεων των Δημόσιων έργων σε ιδιωτικά γραφεία. Όσον αφορά στο τμήμα εμπορίου δεν υπάρχει καν αδειοδότηση επιχειρήσεων σε μεγάλο βαθμό. Ο επιχειρηματίας κάνει ψηφιακή γνωστοποίηση της δραστηριότητάς του χωρίς να ξέρει που βρίσκεται η ενημερωνόμενη πλέον υπηρεσία.   Για υπηρεσίες όπως  το τμήμα Γεωργίας, Κοινωνικών Υπηρεσιών, Συγκοινωνιών, κτηνιατρείο και ένα τμήμα περιβάλλοντος και υδατικών πόρων, δεν ξέρω πολλά πράγματα αν και ακούω ότι οι άδειες οδήγησης τουλάχιστον σε λίγο θα εκδίδονται με πολύ λιγότερες διαδικασίες. Για μια πληρέστερη εικόνα των υπηρεσιών μπορεί κανείς να δει στο https://www.pkm.gov.gr/default.aspx?lang=el-GR&page=17&at=1

Η περιφερειακή διοίκηση στο εγγύς μέλλον

Όλα τα παραπάνω είναι το λιγότερο. Η πανδημία μας δίδαξε ότι μπορεί σχεδόν όλος ο όγκος της διοίκησης να γίνει χωρίς την άμεση επαφή με τον πολίτη και με το μισό τουλάχιστον προσωπικό εργαζόμενο από το σπίτι του. Έχουμε ακόμη και απόδειξη ότι αυτό θα γίνει στο τέλος αυτής της τετραετίας (2019-2023). Η απόδειξη αυτή δεν είναι παρά ένας ρέκτης πρωθυπουργός και ένας ικανός υπουργός διοικητικής μεταρρύθμισης.  Οι δύο αυτοί άνδρες έχουν ήδη κάνει πάρα πολλά.

Τώρα πια «διοικητήριο»;

Μετά απ’ όλα αυτά αναδύεται φυσιολογικά το ερώτημα: Σε τι μας είναι χρήσιμο ένα διοικητήριο; Θα μου πει κανείς διότι η περιφέρεια γλυτώνει ενοίκια. Μα ενοίκια θα γλύτωνε αν ψηφιοποιούσε όλο της το αρχείο και τις δραστηριότητες και μείωνε τις ανάγκες της για στέγαση. Με προσωπικό σε τηλεεργασία και κατάργηση του χαρτιού θα αρκούσε το 1/10 της δομημένης επιφάνειας γραφείων για να αντεπεξέλθει στην αποστολή της.  Αυτά είναι γνωστά. Για την ακρίβεια αποκλείεται να μην είναι γνωστά. Οπότε γιατί αυτή η φαγούρα να ξοδευτούν χρήματα για ένα κτίριο το οποίο θα μερικά χρόνια θα είναι ένα κουφάρι;

Ανιχνεύοντας τις προθέσεις της διοίκησης

Δεν βρήκα απάντηση. Ορθολογική τουλάχιστον όχι. Στον γκρίζο όμως κόσμο του ανορθολογισμού βρήκα διάφορες ενδιαφέρουσες εκδοχές.

·         Η πρώτη εκδοχή έχει να κάνει με την ίδια την διοίκηση. Το ύφος της για την ακρίβεια. Δεν αναλαμβάνει δύσκολα πράγματα ενώ αντιθέτως αναλαμβάνει ευχαρίστως έργα που έχουν ταυτόχρονα όγκο και φαντασμαγορία.  Ένα κτήριο την είσοδο της πόλης της Βέροιας που κατασκευάστηκε «για το καλό του τόπου» για παράδειγμα.

·         Η δεύτερη εκδοχή είναι οι φιλοδοξίες του περιφερειάρχη Κ.Μακεδονίας. Πρέπει να δείξει ότι δεν προτίθεται να μειώσει τους υπαλλήλους της περιφέρειας. Και, κατά τη γνώμη του, πρέπει να το πράξει για να συνεχίσει να είναι αρεστός προκειμένου να επανεκλεγεί ή και να προωθηθεί σε ανώτερα αξιώματα

·         Η τρίτη και φαρμακερή είναι να έχει διαθέσιμα κονδύλια και να μην έχει πρόγραμμα, οπότε ένα μελλοντικό κουφάρι στην είσοδο της πόλης και πάνω σχεδόν στην Εγνατία καλύπτει στιγμιαία, έστω, το κενό του..

Οι σοβαρές εναλλακτικές

Κι επειδή θα μπορούσε κάποιος να ρωτήσει που θα μπορούσαν να διοχετευτούν αυτά τα χρήματα για το καλό της διοίκησης οι απαντήσεις έρχονται αβίαστα.

·         Ψηφιοποίηση των τηρουμένων σήμερα αρχείων. Για παράδειγμα των αρχείων των τριών πολεοδομιών σε τρόπο ώστε να περάσουμε αβίαστα την υλοποίηση της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτηρίου.

·         Ψηφιοποίηση (και διανυσματοποπίηση) των αρχείων που σχετίζονται με την δημόσια και Δημοτική ακίνητη περιουσία, τοπογραφικά κλπ

·         Φαντάζομαι ότι το αρχείο του τμήματος συγκοινωνιών θα είναι ψηφιοποιημένο. Μου είναι δύσκολο να φανταστώ όμως το ίδιο και για το αρχείο των υγειονομικών υπηρεσιών και ελέγχων όπως και το μητρώο των έργων της Νομαρχίας.

·         Διασύνδεση του αρχείου των ληξιαρχείων και τα αρχεία των δημοτικών σχολείων για τον εντοπισμό των παραμελημένων ανηλίκων.

..και μια όχι και τόσο σοβαρή

Αυτά όμως δεν είναι ένα γυαλιστερό κτήριο μερικά μέτρα από την Εγνατία.  Ένα μεγάλο κουτί δηλαδή

Η μέδουσα. Γνωστό αποτροπαικό σύμβολο. Φύλακας της πόλης

για να γίνει φιγούρα. Κι επειδή όμως η φιγούρα αυτή θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις πιστεύω ότι πρέπει να κάνω μια εξ ίσου φανταχτερή αντιπρόταση. Ας κάνουν εκεί ένα άγαλμα. Θα πρότεινα να ανακατασκευάσουν την κεφαλή της μέδουσας που υπάρχει στο μουσείο της πόλης, δύο η και τρεις φορές μεγαλύτερη συμπληρωμένη και βαμμένη με χρώματα που η Αρχαιολογική υπηρεσία και οι εκεί επιστήμονες θα εγκρίνουν.. Να φωτίσουν την Μέδουσα και να την στολίσουν με παλιούς μύθους. Φυσικά να της  βάλουν και συναγερμό. Κόστος 300 έως 400 χιλιάδες € κι όλοι ευχαριστημένοι

ΥΓ. Έστειλα σ’ έναν καλό φίλο, την γνώμη του οποίου υπολήπτομαι, το κείμενο να το ρίξει μια ματιά. Το μόνο του σχόλιο για το κτίριο που προτίθενται να κατασκευάσουν είναι πως θα έχει πολύ ευνοϊκή θέση. Θα είναι κοντά στα δικαστήρια. Κακίες… Έχασα πάσα ιδέα για το άτομο!