Provocateur, του Νίκου Βράντση

Από: Το Kόκκινο Mήλο

Ξέρετε τι μεγάλο δυστύχημα είναι να μη σου αρέσει η πόλη που αγαπάς; Δυστυχώς εμένα μου συνέβη. Έχει πάψει να μου αρέσει αυτή η πόλη.

Δεν μου αρέσει γιατί όταν πηγαίνω στη βιβλιοθήκη της είμαι μονάχος. Δεν μου αρέσει γιατί βλέπω αποτσίγαρα στους δρόμους πεταμένα, βλέπω τα εκπληκτικά φυσικά της τοπία βεβηλωμένα, βρώμικα.

Δεν μου αρέσει γιατί όποιον δημιουργικό άνθρωπο έχω συναντήσει, μοιάζει απαρηγόρητος, περιθωριοποιημένος και μόνος, βασανισμένος από τους ουγκολίνους, τους κανίβαλους που πίνουν, δίχως να εκτιμούν, την φαιά του ουσία.

Δεν μου αρέσει γιατί βλέπω ανθρώπους υποταγμένους στα συντηρητικά βλέμματα, μιας συντηρητικής κοινωνίας. Ανθρώπους που κυνηγούν τα λάθος πράγματα, για να κερδίσουν την εκτίμηση λάθος ανθρώπων. Δεν μου αρέσει γιατί οι πολιτικοί μας παριάρχες, ζήτησαν ψήφο για την αξιοπρέπεια ενός τίτλου ή μιας θέσης. Αν ξεγυμνώσεις όμως τους ανθρώπους αυτούς απ” όλα τούτα τα αξιώματα, θα δεις ότι πολύ λίγοι θα έχουν την ποιότητα της αξιοπρέπειας που δίνει η ελευθερία του να μην είσαι τίποτα.

Δεν μου αρέσει γιατί ο πολίτης της συνδέει την πολιτική με τους πολιτικούς.

Δεν μου αρέσει γιατί δεν βλέπω ανθρώπους να ονειρεύονται. Και όσοι το έκαναν, έχασαν την σπιρτάδα από τα μάτια τους, γιατί προτίμησαν τη σιωπή από τη μοναξιά.

Δεν μου αρέσει η θλίψη, η μιζέρια που αποπνέει αυτή η πόλη.

Εσύ, αλήθεια, δεν ταυτίζεσαι μαζί μου;

Ίσως είσαι απλά από αυτούς που έπαψαν να μάχονται. Εκείνους τους συμβιβασμένους που από καιρό γνωρίζουν τη θλιβερή κατάσταση μα αρνούνται να την παραδεχτούν, γιατί δεν έχουν επιλογή. Νομίζοντας πως είναι φυλακισμένοι σε μια κόλαση που είναι αδύνατον να αλλάξει, προσπαθούν να σκαρφιστούν τρόπους για ν” αποσπάσουν την προσοχή τους. Αντί να παλέψουν για να αλλάξουν την πόλη αυτή, μεμψιμοιρούν ή απλά μεθούν και ταξιδεύουν σε απραγματοποίητους πόθους και απωθημένα θέλω. Ίσως έπαψες να νοιάζεσαι.

Ίσως είσαι από εκείνους τους δειλούς που αρνούνται να αγκαλιάσουν το νέο, γιατί φοβούνται την κοινωνική κατακραυγή. Γιατί ξέρουν πως ως κομμάτι του παλιού, ίσως δυσκολευθούν να βρουν μια θέση στο καινούριο όταν και αν αυτό εδραιωθεί. Ακόμα και η θέση του μεμψίμοιρου στην πόλη τούτη είναι μια θέση. Μια θέση, θα έλεγα, που έχει και μια αίγλη, διότι δίνει την εντύπωση πως ο αρνητισμός κρύβει και μια αντιπρόταση, η οποία όμως στην ουσία δεν υπάρχει. Στην πραγματικότητα η θέση σου είναι μια θέση δειλίας. Η δειλία της απάθειας. Διότι αν πάψει να υπάρχει αυτό για το οποίο παραπονιέσαι, θα χάσεις την ταυτότητά σου, θα χάσεις αυτό που σου δίνει νόημα.

Εκτός αν είναι από κείνους που γνωρίζουν το κενό τους, μα δεν ξέρουν πώς να το γεμίσουν. Σε σένα χρειάζεται ένας στόχος, και μια πελώρια προσπάθεια ώστε να σε κάνουμε να πιστέψεις στον εαυτό σου, να πιστέψεις πως είσαι ικανός να αλλάξεις, έστω λίγο, τα πράγματα. Αρκεί να προσπαθήσεις.

Ίσως είσαι από αυτούς που συνεχίζουν μονάχοι, μια μάχη σιωπηλή. Μα η μάχη που δίνεις είναι για να διατηρήσεις το όνειρό σου, τον πόθο σου και την σπιρτάδα στο δικό σου βλέμμα. Έπαψες να μάχεσαι για μια αλλαγή συλλογική. Μετά από κάθε προσπάθεια συνάντησες την αδιαφορία, την προδοσία. Και πληγώθηκες. Οπισθοχώρησες στον προσωπικό, ιδιωτικό σου χώρο, για να τον σώσεις από τη φθορά. Εσύ σίγουρα τώρα που με διαβάζεις στο ζεστό, μοναχικό και ασφαλή σου χώρο, νιώθεις μια φλόγα που ανάβει στα σωθικά σου, κατανοώντας πως υπάρχουν και άλλοι σαν εσένα, και αναζητάς τώρα τρόπο να τους συναντήσεις για να σκαρφιστείτε μαζί τα παιχνιδίσματα που θα μπορούσαν να απελευθερώσουν την οργισμένη δημιουργία που συσσωρεύατε στην σιωπή της ιδιώτευσης.

Η μικρή εσωστρεφής μας πόλη είναι μια πόλη σκληρή. Πολύ σκληρή. Μια πόλη αυτάρεσκη και αλαζονική, που εγκλωβισμένη στο μικρόκοσμό της, νομίζει πως είναι ξεχωριστή. Δυστυχώς κάνει λάθος. Για να γίνει μια πόλη ξεχωριστή πρέπει να παλέψει. Και πάει καιρός που η πόλη αυτή έχει παρατήσει τα όπλα. Πάει καιρός που η πόλη αυτή έχει παραδοθεί, διολισθαίνοντας σε μονοπάτια που πολύ εύγλωττα απεικόνισε ο Λάνθιμος στον Κυνόδοντά του.

Ζητούνται, λοιπόν, επικίνδυνοι άνθρωποι, να ταράξουν την σιωπή. Ζητούνται άνθρωποι να βάλουν ένα μεγάλο στοίχημα. Να δώσουν μια μάχη ενάντια σε συντηρητικούς «ηγέτες» και συντηρητικούς πολίτες. Ενάντια σε μια βαθιά θεμελιωμένη λογική.

Επικίνδυνοι, ανικανοποίητοι με την υπάρχουσα σήψη και παρακμή, ονειροπόλοι, θρασύτατοι και αλλόφρονες, των οποίων η ψυχή και η σκέψη βράζει. Αυτούς έχει ανάγκη η πόλη. Αυτοί πρέπει να δώσουν το παρόν. Απ” τους υπόλοιπους ζητώ απλά να μην σταθούν εμπόδιο.

πηγή: Νέοι Καιροί, εβδομαδιαία αδέσμευτη εφημερίδα της Νάουσας.

Το σχόλιο του Blogger. 

To 1973, o 39 χρονος τότε Χιονίδης εν μέσω χούντας, έγραψε ένα κείμενο στον ΦΡΟΥΡΟ ΤΗΝ ΗΜΑΘΙΑΣ (μάλλον) όπου σχολίαζε την συγκέντρωση του Χημείου και των γεγονότων της Νομικής. Θυμάμαι χαρακτηριστικά πως είχε αναφέρει απλά πως οι φητητές του είχαν κάνει "εμβόλιο αισιοδοξίας'. Την επόμενη του έκανε εμβόλιο απαισιοδοξίας η Ασφάλεια αλλά αυτό είναι άνευ σημασίας. Το μήνυμα είχε δοθεί.  Βέβαια είχα ακούσει τότε τον πατέρα μου και μερικούς φίλους του να κατακρίνουν τον σχετικά νεαρό  δικηγόρο, αλλά ποιός νοιαζόταν πιά. Ο νεαρός άντρας που έγραψε τα παραπάνω λέγεται ότι έχει πατέρα αντιδήμαρχο Νάουσας από τον οποίον ζητήθηκε η παραίτηση. Δεν το έχω διοασταυρωμένο. 

Ακόμη κι αν δεν είναι έτσι και τα πράγματα δεν είναι παρά ένας ακόμη αστικός μύθος που γαργαλάει τα αυτιά ανθρώπων που ψάχνουν απεγνωσμένα για μια καλή κουβέντα, είναι ένας καλός μύθος. Αν μάλιστα είναι και αλήθεια ακόμη καλύτερα.  

Προβοκάτορας ή όχι ο κύριος Νίκος Βράντσης έκανε σ' εμένα, 41 χρόνια μετά, ένα εμβόλιο αισιοδοξίας. Του εύχομαι να μη χρειαστή κι αυτός με τιη σειρά του μετά από 40 χρόνια παρόμιο εμβόλιο.