ΚΛΟΝΙΖΕΤΑΙ Η ΠΙΣΤΗ ΣΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

 Το κείμενο είναι ξεπατίκωμα από το site του Ανδρέα Ανδριανόπουλου

Η Ευρωπαική Ενωση αποτελούσε και στη θεωρία αλλά, όπως οι περισσότεροι πίστευαν, και στην πράξη, μια ένωση φιλελεύθερων δημοκρατιών που επιδίωκε την κοινωνική συνοχή και την οικονομική ευημερία των πολιτών τους. Με την πρώτη σοβαρή οικονομική κρίση που υποχρεώθηκε να αντιμετωπίσει γίνεται φανερό πως οι θεσμοί της παραπαίουν ενώ οι αρχές πάνω στις οποίες χτίσθηκε δύσκολα μπορούν να αντισταθούν στις πιέσεις. Η ηγεσία της ΕΕ έχει ήδη αποδείξει πως έχει την μοναδική ικανότητα να μετατρέπει τις δυσκολίες σε προβλήματα, τα προβλήματα σε κρίσεις, τις κρίσεις σε αδιέξοδα και τα αδιέξοδα σε καταστροφές.

Με βάση αυτή την πραγματικότητα μεγαλύτερη είναι η αγωνία για το αύριο παρά η όποια ανησυχία για το τώρα.

Ο χειρισμός του προβλήματος της Κύπρου ανέδειξε με εκκωφαντική καθαρότητα τα ελλείμματα μακρόπνοης ηγεσίας από τα οποία πάσχουν οι χώρες της Ευρώπης. Με κυνισμό, που ξεπερνά τα όρια της διαχειρίσιμης καθημερινότητας, τα μέλη τη Ευρωζώνης αλλοιθώρησαν προς την κατεύθυνση της εξυπηρέτησης στενών κρατικών συμφερόντων. Και ουσιαστικά καταπάτησαν αρχές, κανόνες και θεσμούς προκειμένου να επιβάλουν λύσεις που εξυπηρετούν τα δημόσια ταμεία. Η ειρωνεία του πράγματος είναι πως οι μουδιασμένοι σχολιαστές της Αριστεράς κυρίως αλλά και των διάφορων παραφυάδων του στείρου εθνικισμού βλέπουν σε όλες αυτές τις ακατανόητες αποφάσεις ίχνη παγκοσμιοποίησης η έστω κάποιου δογματικού νεοφιλελευθερισμού!!

Ωσάν να εκφράζουν την οικονομία της αγοράς επιλογές δήμευσης ιδιωτικών περιουσιών, όπως εμφαντικά δείχνουν οι φοροεπιδρομές επί κάθε είδους ακινήτου της ελληνικής κυβέρνησης, φορολόγησης καταθέσεων, κατάργησης των ελεύθερων διαπραγματεύσεων, επιβολής άνωθεν περικοπών σε μισθούς του ιδιωτικού τομέα και τόσα άλλα παράλογα και συνάμα ανελεύθερα. Μόνο χαμόγελα βέβαια προκαλούν και οι καταγγελίες αριστερών παραγόντων που τους ενοχλούσαν οι ανελεύθερες αρχικές ευρωπαικές προτάσεις φορολόγησης καταθέσεων αλλά και οι τελικές, περί πλήρους απαλλοτρίωσης των χρημάτων των μεγάλων καταθετών. Η τελειωτική επίθεση στο μεγάλο κεφάλαιο, που φαίνεται να επιλέγει σαν στρατηγική το Eurogoup, ενοχλεί αρκετά παράδοξα την ελληνική Αριστερά !!

Σίγουρα χειρότερη για Τράπεζες και μεγαλοκαταθέτες από την προηγούμενη πρόταση, η συμφωνηθείσα τελικά λύση για την Κύπρο έχει μια σημαντική διαφορά. Δεν φορολογεί πλέον καταθέσεις αλλά περνάει στις Τράπεζες (μετόχους και καταθέτες) το βάρος διάσωσης του συστήματος. Ουσιαστικά οδηγεί στο κλείσιμο μιάς Τράπεζας (Λαικής) και στην συρρίκνωση μιάς άλλης (Κύπρου). Η λύση θα προκαλέσει πρακτικά διάλυση του παραδοσιακού χρηματοπιστωτικού τομέα της Κύπρου. Εχει όμως οικονομική λογική. Ο Τραπεζικός τομέας της Κύπρου  οδηγήθηκε από μόνος του σε αδιέξοδο (με τρελές αγορές ελληνικών ομολόγων σε μια περίοδο μάλιστα που οι Γερμανο-Γαλλικές Τράπεζες πάσχιζαν να τα ξεφορτωθούν, υψηλότατα χωρίς αντίκρισμα επιτόκια και απίστευτα θαλασσοδάνεια) κι' αυτός οφείλει να αντιμετωπίσει τις συνέπειες. Κι' όχι οι φορολογούμενοι της Κύπρου και άλλων χωρών. Δεν βάζει έτσι το κράτος χέρι άμεσα στις καταθέσεις (όπως όριζε η πρώτη παράλογη απόφαση του Eurogroup) και διατηρεί έτσι την αξιοπιστία της ΕΕ. Και την αφοσίωσή της στην ελευθερία των συναλλαγών. Ομως η Κύπρος θα περάσει πλέον δύσκολες οικονομικές ώρες.

Ένα μεγάλο όμως μέρος της κριτικής που ασκείται είναι εξ ίσου παράλογη. Οπου έγινε προσπάθεια να σωθούν οι Τράπεζες, κάκιστα κατά την γνώμη μου, με χρήματα των φορολογουμένων (Ιρλανδία, Βρετανία, ΗΠΑ, Ισπανία κλπ) θεωρήθηκε από πολλούς σκανδαλώδης. Γιατί ο απλός πολίτης να καλύψει τις χασούρες  οικονομικών σπεκουλαδόρων που με δέλεαρ τα υψηλά επιτόκια προσέβλεπαν σε γενναίες προσόδους; Αφού δεν επρόκειτο να μοιρασθούν τα οφέλη γιατί να μοιρασθούν οι ζημιές; Σχεδόν οι πάντες έφερναν σαν παράδειγμα θάρρους την Ισλανδία. Που φορτώθηκαν οι ίδιες οι Τράπεζες, και οι αλλοδαποί ιδιαίτερα μεγαλοκαταθέτες, τις συνέπειες των αλόγιστων χρηματοπιστωτικών τους επιλογών.

Γιατί η ίδια πολιτική που αποφασίσθηκε τελικά να εφαρμοσθεί στην Κύπρο τώρα ενοχλεί; Και το περίφημο «ηρωικό» ΟΧΙ της Κυπριακής Βουλής μήπως δεν ήταν τελικά και τόσο ηρωικό; Αν εξαιρέσει κανείς το γεγονός πως διέσωσε την αξιοπρέπεια της ΕΕ, διασώζοντας το Eurogroup από μιά απόφαση αντι-ευρωπαική, οικονομικά αντιδεοντολογική και καθαρά αντι-φιλελεύθερη, είναι φανερό πλέον πως το ΟΧΙ στόχευε στην διάσωση της ακεραιότητας των χρημάτων των μεγαλοκαταθετών – Κυπρίων και ξένων. Κι’ οδήγησε σε μια τελική δεύτερη απόφαση – οικονομικά πολύ περισσότερο συνεπούς με αρχές και θεσμούς – που όμως σάρωσε την  ίδια την Κυπριακή οικονομία.

Για την Κύπρο, που δεν αντιμετωπίζει ακόμα - παρά τους παραλογισμούς Χριστόφια και ΑΚΕΛ να υπερδιπλασιάσουν τις περισσότερες κρατικές παροχές – το τεράστιο ελληνικό δημοσιονομικό πρόβλημα, θα ήταν πολύ περισσότερο λογικό αν είχε προετοιμασθεί για να βγεί έγκαιρα από το ευρώ. Η υποτίμηση του νομίσματός της θα είχε σίγουρα δημιουργήσει κάποιες δυσκολίες αλλά ταυτόχρονα θα επέφερε και σημαντικά πλεονεκτήματα. Τώρα είναι σχεδόν σίγουρο πως σύντομα θα επέλθει και δημοσιονομική ασφυξία. Με αποτελέσματα παρόμοια με τα ελληνικά.

Με μια Ευρώπη που αδιαφορεί πλέον για ζητήματα αρχών (απόδειξη η κατ’ αρχήν αποδοχή περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων) κι όλους έτοιμους να συντρίψουν την αγορά σαν μηχανισμό ανάκαμψης και δημιουργίας πλούτου, οι πυλώνες που στηρίζουν τις δημοκρατικές αντιλήψεις αρχίζουν ήδη να κλυδωνίζονται. Η δημοκρατία έχει σαν στήριγμα την πεποίθηση του πολίτη πως η ιδιοκτησία του προστατεύεται από αυθαιρεσίες και πως οι οικονομικές του συναλλαγές είναι σεβαστές κι’ απαραβίαστες. Αυτό είναι φανερό πως εγκαταλείπεται. Θα επιβιώσει, και πως όμως, η πίστη των λαών στη δημοκρατία;