Του Γιώργου Καισάριου Ενδεικτικό της διαφοράς φιλοσοφίας μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης, είναι ο τρόπος αντιμετώπισης και χειρισμού σε ένα καθεστώς πτώχευσης. Στην προκειμένη περίπτωση, ας εξετάσουμε την πτώχευση πόλεων. Ως γνωστό, η πόλη του  Ντιτρόιτ στις ΗΠΑ είναι σε καθεστώς πτώχευσης και τα δικαστήρια έχουν πλέον το πάνω χέρι στο πως θα καταμεριστούν οι ζημιές. Ζημιές να τονίσω θα πάρουν οι πιστωτές της πόλης, αλλά και οι κάτοικοι της πόλης, ειδικά οι συνταξιούχοι. Επειδή η πληρωμή συντάξεων αποτελεί το 40% του προϋπολογισμού της πόλης, είναι επόμενο ότι θα πρέπει να συμμετάσχουν και αυτοί. Διότι πέραν του ότι οι ίδιοι έχουν ένα βαθμό ευθύνης για την πτώχευση, δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να μπορεί η πόλη να βγει από το αδιέξοδο. Η πρόταση ως έχει σήμερα, κάνει λόγο για μείωση των συντάξεων των δικαιούχων της πόλης κατά 30% περίπου. Μειώσεις επίσης θα δουν και οι δημόσιοι λειτουργοί της πόλης. Στο κάτω κάτω, δεν είναι δίκαιο να πάρουν χασούρα μόνο οι ομολογιούχοι. Η ευθύνη σε μια τέτοια περίπτωση είναι συλλογική, διότι αν μη τι άλλο, οι ίδιοι οι κάτοικοι επέλεξαν τους δημοτικούς άρχοντες που έφεραν την πόλη στην χρεοκοπία. Πάμε τώρα στην περίπτωση της Ρώμης στην Ιταλία. Για όσους δεν το γνωρίζουν, η πόλη είναι στα πρόθυρα της χρεοκοπίας και είχε προειδοποιήσει πρόσφατα ότι αν δεν της δοθούν κονδύλια, όχι μόνο θα έκανε στάση πληρωμών στους πιστωτές της, αλλά θα έπρεπε και να μειώσει τις παροχές που προσφέρει στους 2,8 εκατ. πολίτες της πόλης. Αποτέλεσμα βέβαια ήταν ότι η κεντρική κυβέρνηση της Ιταλίας μεταβίβασε 570 εκατ. ευρώ στην Ρώμη, προκειμένου η πόλη να μην κηρύξει στάση πληρωμών και να συνεχίσει η ζωή ως έχει. Μάλιστα, όπως λέει και το Reuters, η Ρώμη έχει δεχτεί μεταβιβάσεις από την κεντρική κυβέρνηση, προκειμένου να μην κηρύξει στάση πληρωμών, κάθε χρόνο από το 2008. Στην περίπτωση του  Ντιτρόιτ, ούτε η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ούτε η πολιτεία δεν επενέβη προκειμένου να μην πάρουν χασούρα οι πιστωτές. Μάλιστα, είναι αναγκαία η χασούρα των πιστωτών προκειμένου η πόλη να πάρει τα πάνω της (λέω εγώ). Στην περίπτωση της Ρώμης, οι πιστωτές έμειναν ανέπαφοι, και θα εξακολουθούν να δανείζουν την πόλη (υποθέτω με ένα καλό και κερδοφόρο επιτόκιο) και θα παίρνουν το κεφάλαιό τους και τους τόκους, διότι γνωρίζουν (μέχρι να αποδειχτεί το αντίθετο) ότι η κεντρική κυβέρνηση θα είναι πάντα εκεί να τους πληρώνει, αν κάτι δεν πάει καλά. Αν θέλετε να ανοίξουμε την κουβέντα περί moral hazard αυτός ακριβώς είναι ο ορισμός. Στην περίπτωση του  Ντιτρόιτ, η πόλη θα αναγκαστεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούσε έως τώρα, ενώ η Ρώμη ουσιαστικά δεν θα αλλάξει ούτε στο ελάχιστο (αν και η κυβέρνηση ζήτησε σχέδιο αναδιάρθρωσης από την πόλη, απειλώντας ότι δεν θα την ξελασπώσει άλλη φορά). Βέβαια δεν είναι μόνο η περίπτωση του  Ντιτρόιτ. Στις ΗΠΑ έχουμε πολλές δημοτικές αρχές να έχουν πτωχεύσει και σε αμέτρητες περιπτώσεις έχουμε δει την αγορά να παίρνει χασούρα. Στις ΗΠΑ η αποτυχία έχει αποποινικοποιηθεί. Τόσο στις περιπτώσεις που πέφτουν έξω δημοτικές αρχές, όσο και σε περιπτώσεις τύπου General Motors. Μια πτώχευση βασικά σημαίνει ανακύκλωση πόρων και ανθρωπίνου δυναμικού. Χωρίς αυτή τη διαδικασία, αλλαγές δεν έρχονται και δεν λύνονται τα αρχικά προβλήματα εξαιτίας των οποίων κάποια εταιρεία ή δημοτική  βρέθηκε σε πτώχευση. Και ενώ το πιο πιθανό είναι ότι μετά από την διαδικασία πτώχευσης το  Ντιτρόιτ θα αναγεννηθεί, η Ρώμη μάλλον θα χρειαστεί ξανά πόρους και πολύ λίγα θα αλλάξουν. george.kesarios@capital.gr

Πηγή:www.capital.gr