Ναι, στο Κιλκίς

Η διαστροφή μπορεί συχνά να παρουσιασθεί σαν φυσιολογικό και κανόνας. Μπορεί μάλιστα να πείσει γι αυτό πολλούς για λίγο ή λίγους για πάντα όπως έλεγε και ο Αβραάμ Λίνκολν .  Η ζωή όμως και κυρίως οι άλλοι έρχονται πανηγυρικά να δείξουν ότι η ανωμαλία είναι ανωμαλία και το κανονικό κανονικό .

Η αλήθεια είναι ότι αυτή η gay parade της  πόλης μας δεν μας έπεισε ότι πρέπει να αφήσουμε τον straight δρόμο του Αρχιτεκτονικού διαγωνισμού σε πράγματα που έχουν σχέση με την μορφή της πόλης μας είτε πρόκειται για ανοικτό δημόσιο χώρο είτε για κτίρια.  Ήρθε όμως και η αφύπνιση. Το περίεργο είναι δεν ήρθε  ούτε από το Λονδίνο ούτε καν από την Αθήνα (ένα παράδειγμα της οποίας φαίνεται εδώ και εδώ).

Ήρθε από το Κιλκίς. Ναι το Κιλκίς. Μια πόλη 23 χιλιάδων κατοίκων αλλά με ικανή και εμπνευσμένη αρχή. Και φυσικά δεν αναφέρομαι μόνον στον Δήμαρχο αλλά και την Τεχνική και Πνευματική της Ηγεσία. Αυτοί οι άνθρωποι λοιπόν με την ευκαιρία των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της πόλης τους αποφάσισαν να την ομορφαίνουν. Δεν έστειλαν τον Δήμαρχό τους σε μνημόσυνα και βαφτίσια για να βρει μελετητή. Αντίθετα, έκαναν έναν αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ιδεών. Και επειδή δεν είχαν εμπειρία στο να κάνουν διαγωνισμούς ζήτησαν την βοήθεια του ΤΕΕ. Η βοήθεια δόθηκε το κείμενο δημοσιεύθηκε και σιγά σιγά οι προτάσεις άρχισαν να μαζεύονται.  

Επειδή πολλοί μπορεί να μην ξέρουν τι είναι ένας αρχιτεκτονικός διαγωνισμός παραθέτω το κείμενο. 

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΟΥ ΚΙΛΚΙΣ

www.e-kilkis.gr

Ο Δήμος Κιλκίς, σε συνεργασία με το Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας  του ΤΕΕ, στην προσπάθεια εύρεσης καινοτόμων δράσεων και πιλοτικών εφαρμογών για τον αστικό χώρο, αναζητά προτάσεις που θα επηρεάσουν θετικά το μικροκλίμα, την ποιότητα ζωής,  την εικόνα και τη λειτουργία του δημόσιου χώρου σε γειτονιές  της πόλης. Σε αυτό το πλαίσιο  προκηρύχθηκε Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός Ιδεών με θέμα: “Δημιουργία & Ανάκτηση Κοινοχρήστων  και  Κοινωφελών  Χώρων και Ανάδειξη Μετώπων -οδών και κόμβων- στην αστική περιοχή του Δήμου Κιλκίς”

Σκοπός  του Διαγωνισμού  είναι η ανάκτηση και αναβάθμιση  του δημόσιου  χώρου που έχει αναδειχθεί την τελευταία  περίοδο  ως  μείζον  θέμα στο σύνολό του και όχι επικεντρωμένο μόνο σε συγκεκριμένα σημεία υψηλού οικονομικού ή επικοινωνιακού ενδιαφέροντος. Ο προσανατολισμός του διαγωνισμού σε υλοποιήσιμους στόχους  υπαγορεύει την εκτίμηση  των τοπικών δεδομένων στις προτεινόμενες επιλύσεις.

Η έλλειψη  αναγνωρίσιμων  σημείων  δημόσιου  χώρου σε επίπεδο γειτονιάς  είναι η αφορμή για εστίαση του διαγωνισμού προς  κάθε  διαθέσιμο χώρο (αστικά κενά ή χάσματα, υποβαθμισμένοι κοινόχρηστοι  και άλλοι ελεύθεροι χώροι  κλπ.)προκειμένου να βρεθεί  δημόσιος χώρος που να μπορεί να αναπλασθεί  προς την κατεύθυνση της λειτουργικής, χρηστικής και περιβαλλοντικής αναβάθμισης.

Ο Διαγωνισμός  αφορά  λοιπόν  χώρους  μικρής κλίμακας  και  θα  στοχεύει  στη δημιουργία  και την αύξηση του δημόσιου χώρου μέσω της ενδυνάμωσης  αυτού του διάσπαρτου  αδρανούς  αποθεματικού. Η έξοδος υποβαθμισμένων περιοχών από την αφάνεια, η απόδοση διακριτής  ταυτότητας σε συγκεκριμένες θέσεις του αστικού ιστού των περιοχών κατοικίας και η ενεργοποίησή τους σε μικρή κλίμακα ορίζει  μία δυναμική  διαμόρφωσης δικτύου δημόσιων χώρων τοπικής σημασίας στις περιοχές κατοικίας  που να αποτελούν πυρήνες  οργάνωσης των οικιστικών συνόλων.

Οι Διαγωνιζόμενοι δεν δεσμεύονται για τους τρόπους παρουσίασης της πρότασής τους (ελεύθερη χρήση χρώματος, σκιών, ψηφιακής απεικόνισης κ.λπ). Οι προτάσεις θα χρησιμοποιούν το Μετρικό σύστημα μέτρησης.  Οι παρεμβάσεις πρέπει να αποτελούν  συνολικές  προσεγγίσεις (overall urban concepts) ώστε να επιτρέπουν διαφορετικούς  χειρισμούς στα θέματα  ανάκτησης  του δημόσιου  χώρου  και  οφείλουν  να αποδώσουν την αναγνωρίσιμη  ταυτότητά του και να ενεργοποιούν σε μικρή κλίμακα υπολανθάνουσες δυναμικές της ευρύτερης περιοχής αναφοράς τους.

ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΕΣ

Η θεματολογία  είναι  ευρεία  και  περιλαμβάνει πέντε  συγκεκριμένες υποενότητες υπό τον τίτλο “Δημιουργία  & Ανάκτηση Κοινόχρηστων και Κοινωφελών Χώρων σε αστικές περιοχές & Ανάδειξη Μετώπων - οδών και κόμβων - στην αστική περιοχή  του Δήμου Κιλκίς” στο πλαίσιο της ανάπλασης  του δημόσιου  χώρου της πόλης.  Ως θεματικές υποενότητες προτείνονται οι εξής:

1. Ά-κτιστα / ά-χρηστα οικόπεδα / υπολείμματα αστικής γης/ Ακάλυπτοι χώροι

Η κατηγορία αυτή αναφέρεται σε μη «ενεργούς» χώρους του αστικού ιστού του Δήμου Κιλκίς που χαρακτηρίζονται από αμορφία, υποβάθμιση, δύσκολη προσβασιμότητα  και μη χρηστικότητα. Στόχος είναι η ανατροπή της υπάρχουσας κατάστασής  τους  και η ένταξή  τους  στον «ενεργό» συλλογικό δημόσιο  χώρο του αστικού ιστού του Δήμου Κιλκίς . Οι αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις- προτάσεις καλούνται να βελτιώσουν τέτοιους χώρους  αισθητικά,  λειτουργικά  και περιβαλλοντικά. Η αναβάθμιση αναφέρεται  τόσο σε επίπεδο τοπικό όσο και σε συλλογικό καθώς  κάθε τέτοιος χώρος  μπορεί  να είναι συμπληρωματικός του ευρύτερου συνόλου του δημόσιου χώρου.

2. Μικρές υφιστάμενες πλατείες

Η κατηγορία  αυτή αναφέρεται  σε υφιστάμενες μικρές   πλατείες  οι  οποίες  δεν  ανταποκρίνονται στην πολεοδομική τους λειτουργία  και των οποίων  ο σχεδιασμός (διαμόρφωση)  είναι ελλιπής. Στόχος είναι, η αισθητική  και λειτουργική  τους αναβάθμιση και η ενσωμάτωσή τους στον ενεργό αστικό ιστό της πόλης

3. Πεζοδρομήσεις

Η κατηγορία αυτή αναφέρεται  στους χαρακτηρισμένους από το σχέδιο πόλης πεζόδρομους, στο δίκτυο των ακάλυπτων και στα αδιέξοδα/διόδους πρόσβασης σε οικοδομές (υπολείμματα των παλαιότερων ρυμοτομικών σχεδίων) εντός των Ο.Τ., και  στη λειτουργική-αισθητική-περιβαλλοντική αναβάθμιση και αξιοποίησή τους

4. Περιβάλλων χώρος  ή/και όψεις  δημόσιων/δημοτικών κτιρίων

Η κατηγορία αυτή αφορά ημιδημόσιους (δημόσιους  με συγκεκριμένο ωράριο  λειτουργίας) κλειστούς  χώρους  του Δήμου. Οι προτάσεις θα πρέπει να εστιάζουν  στον επαναπροσδιορισμό της σχέσης  τους με τον υπόλοιπο  αστικό δημόσιο χώρο της πόλης καθώς  και τη βελτίωση της ενεργειακής τους  απόδοσης-κατανάλωσης και της βιοκλιματικής τους λειτουργίας. Επομένως οι διαγωνιζόμενοι καλούνται να επιλέξουν τέτοια δημόσια  κτίρια και να μετασχηματίσουν- αναπλάσουν το κέλυφος του κτιρίου καθώς  και του αύλειου χώρου του ή του ευρύτερου  ελεύθερου χώρου στην άμεση περίμετρό του.

5. Μέτωπα οδών και κόμβων

Η κατηγορία αυτή αφορά την αναζήτηση κατάλληλου χώρου  στην ευρύτερη  ζώνη του αστικού ιστού (συνδεδεμένου συμβολικά και ουσιαστικά με τον αστικό ιστό). Επιπλέον,  αφορά στην αξιοποίηση  των στοιχείων  του αστικού τοπίου  και των πολεοδομικών, αρχιτεκτονικών  και σημειολογικών  χαρακτηριστικών,  καθώς  στη βέλτιστη ένταξη  εφήμερων κατασκευών  στον άμεσο  και ευρύτερο  περιβάλλοντα  χώρο. Επιδίωξη  είναι η συνολική αναστρέψιμη κατασκευή να λειτουργεί αφενός ως σημείο αναφοράς για το χώρο και την πόλη και ως δομικό στοιχείο του τοπίου. Η κατασκευή μπορεί  να αποτελεί  πόλο πολιτιστικού, ψυχαγωγικού  και  διαδραστικού  χαρακτήρα,  με τη μέγιστη αξιοποίησή του, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Οι υποενότητες είναι  μεν  ανεξάρτητες μεταξύ τους, μπορούν όμως  να λειτουργήσουν  αλληλοσυμπληρωματικά στοχεύοντας  στην συγκρότηση εναλλακτικών  στρατηγικών για το συνολικό μετασχηματισμό και αναβάθμιση του ευρύτερου δημόσιου χώρου.

ΤΡΟΠΟΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ

Δικαίωμα  συμμετοχής έχουν αρχιτέκτονες, είτε ατομικά  είτε  ως  υπεύθυνοι ομάδας,  διπλωματούχοι  Πολυτεχνικών  Σχολών  της  ημεδαπής ή ισότιμων Σχολών αλλοδαπής, μέλη του Τ.Ε.Ε. και όσοι κατέχουν την από το νόμο οριζόμενη  άδεια άσκησης  επαγγελματικής δραστηριότητας  αρχιτέκτονα μηχανικού στην Ελλάδα ή σε άλλο κράτος, σύμφωνα με το άρθρο 14 του Ν. 3316/2005. Για τη συμμετοχή στο διαγωνισμό δεν είναι προαπαιτούμενη  η εγγραφή  στο μητρώο μελετητών και η λήψη αντίστοιχης  τάξης πτυχίου που ορίζεται στο κεφάλαιο  Ε’ (άρθρα 39 και 40) του Ν.

3316/05. Στην ομάδα των διαγωνιζομένων είναι δυνατόν να μετέχουν  ως συνεργάτες/σύμβουλοι και άλλες ειδικότητες καθώς  και φοιτητές  (χωρίς  υποχρέωση της  Διοργανώτριας  Αρχής  για οποιαδήποτε καταβολή πέραν των προβλεπόμενων βραβείων στον ατομικά διαγωνιζόμενο, τους συμπράττοντες ή τον υπεύθυνο  της ομάδας).

Στον Διαγωνισμό  θα απονεμηθούν τρία ισότιμα βραβεία των 2. 000 ευρώ, το καθένα. Τα βραβεία απονέμονται στην ομάδα, αλλά το χρηματικό ισόποσο καταβάλλεται  είτε στον υπεύθυνο  αρχιτέκτονα της ομάδας  (ο οποίος  ορίζεται  εγγράφως από όλα τα μέλη της ομάδας)  είτε κατανέμεται στα μέλη της ομάδας  σύμφωνα  με τον υποβληθέντα πίνακα ποσοστών.

Τα μέλη της Κριτικής  Επιτροπής  με τους Αναπληρωτές τους ορίζονται ως εξής:

• Ένας κριτής  «εκ  προσωπικοτήτων» (υποδεικνυόμενος από το Τ.Ε.Ε.)

• Ένας κριτής  εκπρόσωπος της Διοργανώτριας Αρχής .

• Τρεις κριτές από τον κατάλογο κριτών της παρ 3 του άρθρου  12 της  με αρ. πρωτ.28604/2011 Απόφασης ΥΠΕΚΑ, επιστημονικού αντικειμένου σχετικού  με το αντικείμενο  του διαγωνισμού,  η επιλογή των οποίων θα διενεργηθεί με κλήρωση από τον κατάλογο κριτών του ΥΠΕΚΑ. Λήξη της προθεσμίας υποβολής Προτάσεων ορίζεται η ημέρα, Παρασκευή 30 Αυγούστου 2013, και ώρα 15:00. Η υποβολή  των Προτάσεων θα γίνει στα γραφεία του Τ.Ε.Ε./Τ.Κ.Μ. ( Μ. Αλεξάνδρου  49, 54643,  Θεσσαλονίκη)  στις  εργάσιμες ημέρες και ώρες  10:00-15:00. Σε όσους παραδίδουν τις Προτάσεις απευθείας στα γραφεία του Τ.Ε.Ε., θα δίνεται απόδειξη που θα αναγράφει τα χαρακτηριστικό   δεκαψήφιο  αριθμό   σήμανσης της  Πρότασης  και την ημερομηνία  παραλαβής της. Δεκτές γίνονται επίσης  Προτάσεις που απεστάλησαν στα γραφεία του ΤΕΕ/ΤΚΜ με το ταχυδρομείο ή μέσω ιδιωτικής εταιρείας μεταφορών με ευθύνη  του Διαγωνιζόμενου για την έγκαιρη υποβολή. Το εμπρόθεσμο της αποστολής  αποδεικνύεται  με τη σφραγίδα αποστολής του ταχυδρομείου ή την απόδειξη παραλαβής από ΤΕΕ.

Η αναλυτική  Προκήρυξη  του  Διαγωνισμού  θα είναι αναρτημένη στις ιστοσελίδες της Διοργανώτριας Αρχής www.e-kilkis.gr και  www.kilkis2013.gr  

στην ιστοσελίδα του ΤΕΕ www.tee.gr και του ΤΕΕ/ΤΚΜ www.tkm.tee.gr .