Σκέψεις πάνω στο πως θα μπορούσε να διοικηθεί ο Δήμος Βεροίας

Τα παρακάτω αποτελούν εμπειρία ενός πολίτη ο οποίος αφιέρωσε χρόνο και χρήμα και πολύ συχνά την βολή του στην πόλη του. Τις προτάσεις που παραθέτει τις έχει συζητήσει είτε στο διαδίκτυο, είτε στη επιτροπή διαβούλευσης στην οποία η πόλη του του έδωσε την τιμή να συμμετέχει, είτε σε δικαστικές αίθουσες όπου μοιραία ξέπεσε, είτε στο συνδικαλιστικό όργανο των Μηχανικών της χώρας του, είτε τέλος στο ίδιο το δημοτικό συμβούλιο της πόλης του ως εισηγητής προτάσεων πολιτών. Υπό την έννοιαν αυτή πρόκειται για επεξεργασμένες θέσεις χωρίς βέβαια να διεκδικούν την απόλυτη ή έστω σχετική αλήθεια.

Το κείμενο είναι γραμμένο σε σχετικά χαλαρή γλώσσα με αρκετά αργκό στοιχεία, αλλά εντάξει, γράφτηκε σε στιγμές χαλαρότητας και απευθύνεται σε φίλους.

Το πρώτο θέμα με το οποίο καταπιάνεται είναι τα σκουπίδια της πόλης. Προσωπική άποψη του γράφοντα είναι πως αν η πόλη είναι βρώμικη ο Δήμαρχος δεν έχει δικαίωμα να ασχολείται με τίποτε άλλο.

Σκουπίδια

Ένας Δήμος οφείλει να μαζεύει τα σκουπίδια του. Η διάθεσή τους σε έναν ΧΥΤΑ ή ένα εργοστάσιο επεξεργασίας είναι δουλειά των περιφερειών. Το εργοστάσιο που έχει μισθώσει η εκάστοτε περιφέρεια πληρώνεται με την μάζα των επεξεργασμένων απορριμμάτων που δέχεται. Έτσι η δουλειά του δήμου είναι να μειώσει τα απορρίμματα με σύννομο και ορθολογικό τρόπο. Αυτό δεν μπορεί να γίνει στη χώρα μας απλώς με μια επικοινωνιακή διαχείριση του πράγματος. Η απαιτούμενη σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ διοικούμενων και διοικούντων χρειάζεται μια ακόμη γενιά για να εδραιωθεί. Τώρα δεν υπάρχει. Άρα ο Δήμος οφείλει να ποντάρει  πάνω  στην ιδιοτέλεια των πολιτών. Αυτό από μια άποψη είναι και λογικό.

Ο διαχωρισμός. Η αναγκαία συνθήκη

Τα απορρίμματα για να γίνουν αξιοποιήσιμα, άρα να σταματήσουν να είναι απορρίμματα και να μετατραπούν σε παραπροϊόντα δραστηριοτήτων (μία από της οποίες είναι και η οικιακή δραστηριότητα) οφείλουν να διαχωρίζονται στην πηγή. Δηλαδή κάθε νοικοκυριό οφείλει να διαθέτει χρόνο και μόχθο προκειμένου να επιτύχει αυτόν τον διαχωρισμό και αυτός ο χρόνος και ο μόχθος οφείλουν να αμείβονται  Ακόμη δεν πρέπει να ξεχνάμε  ότι τα απορρίμματα και τα υποπροϊόντα ενός νοικοκυριού μέχρι αυτό να τα απορρίψει δεν είναι μόνον δική του ευθύνη αλλά και δική του ιδιοκτησία.

Ιδιοκτησία-περιβάλλον. Μια σχέση που μπορεί να αποβεί αμοιβαία επικερδής

Και εδώ η ιδιοκτησία μπορεί να υπερασπιστεί το περιβάλλον και την τοπική οικονομία. Η παρέμβαση του δήμου κατά κανένα τρόπο δεν μπορεί να είναι η αγορά ξεχωρισμένων σκουπιδιών. Δεν μπορεί να τα καταφέρει γενικώς, πόσο μάλλον σε ένα τόσο δύσκολο και εξειδικευμένο τομέα. Μπορεί αντίθετα να ενθαρρύνει την λειτουργία επιχειρήσεων που θα συλλέγουν αγοράζοντας,  θα συσκευάζουν και θα πωλούν αυτά τα παραπροϊόντα. Δηλαδή χαρτί, πλαστικό, αλουμίνιο, χαλκό και άλλα μέταλλα, ξύλο και γυαλί σε πρώτη φάση τουλάχιστον.

Η Δημοτική παρέμβαση. Αρκεί η θεσμοθέτηση.

Η ενθάρρυνση θα γίνει με την ακριβή περιγραφή στον κανονισμό καθαριότητας του Δήμου μας των προδιαγραφών που θα πρέπει να τηρούν η επιχειρήσεις αυτές. Η συμμόρφωσή τους στις προδιαγραφές θα σημαίνει ότι ο Δήμος θα αποδέχεται τα δελτία παράδοσης υλικών από τους δημότες και άρα την πιστοποίηση της συμμετοχής του κάθε πολίτη ή κάθε νοικοκυριού στην προσπάθεια διαχωρισμού. Αυτή η πιστοποίηση θα επιβραβεύεται από τον δήμο με επιστροφή μέρους των δημοτικών τελών δεδομένου ότι ο Δήμος μπορεί εύκολα να κοστολογήσει την περισυλλογή απομάκρυνση και επεξεργασία των σκουπιδιών του.

Προηγούμενη εμπειρία έδειξε ότι αυτό το μοντέλο μπορεί, έστω και δύσκολα, να λειτουργήσει και χωρίς την επιστροφή χρημάτων από τον δήμο. (Περίπτωση της Σπάρτης) Αν επιστραφούν χρήματα (πράγμα δίκαιο και ηθικό) τότε η ανάπτυξη τέτοιων πρωτοβουλιών θα επιταχυνθεί.

Φυσικά αν το εγχείρημα πετύχει, με αντίστοιχο τρόπο μπορεί να λειτουργήσει και το μοντέλο στα οργανικά απορρίμματα. Κάτι που δεν μπορεί να γίνει αν δεν προϋπάρξει μια εμπειρία και εκπαίδευση σε εύκολα διαχωρίσιμα υλικά.

Η πρόταση προφανώς δεν είναι αριστερής νοοτροπίας και αντίληψης καθότι περιέχει το στοιχείο της ελεύθερης επιλογής, της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και της μετρήσιμης ανάληψης ευθύνης της διοίκησης απέναντι στον πολίτη. 

Πράγματα που ο Άρης Βελουχιώτης δεν θα τα ενέκρινε ποτέ, αλλά ποιος νοιάζεται πλέον;