Σκέψεις για ένα άλλο μοντέλο Δημοτικής Διαχείρισης

Την Πέμπτη, στον προθάλαμο του ανακριτή, κοιτούσα τους δύο υπαλλήλους του Δήμου να περιμένουν με κάποια αμηχανία και αυτοί την σειρά τους. Τότε, δεν ξέρω τι μ’ έπιασε, απευθύνθηκα στον έναν από αυτούς λέγοντας «σε οποιονδήποτε Δήμο κάποιας Ευρωπαϊκής χώρας τώρα θα έβλεπες τον κόσμο πίσω από τα κάγκελα.».  Ήταν αγένεια. Ζητώ συγνώμη.

Η αντάρα των ευθυνών

Όμως η ουσία παραμένει. Στην χώρα μας όσον αφορά στην τοπική αυτοδιοίκηση έχει κτισθεί ένα σύστημα που παράγει ατιμωρησία και ως εκ τούτου διαφθορά. Παλιά υπήρχε ένας αντιδήμαρχος, φαντάζομαι για να αντικαθιστά στον δήμαρχο όταν κάνει εγχείριση ανοικτής καρδιάς. Σήμερα υπάρχουν πολλοί. Πέντε έξι, επτά ίσως σε μεγάλες πόλεις. Αυτοί δεν αντικαθιστούν τον Δήμαρχο. Υποκαθιστούν τους προϊσταμένους των υπηρεσιών των Δήμων.  Αμείβονται καλά και ασκούν πραγματική διοίκηση Οι αυξημένες τους αρμοδιότητες μπλοκάρουν την ανάπτυξη του στελεχιακού δυναμικού των δήμων. Η ασάφεια τέλος των καθηκόντων τους καθιστά δύσκολο τον καταλογισμό ευθυνών και τέλος η μεροληπτική  αντιμετώπισή τους από τον Νόμο κάνει δύσκολη την επιβολή ποινών. Όντας τέλος  ερασιτέχνες τα κάνουν σχεδόν πάντα μαντάρα.

Το παράδειγμα

Θα προσπαθήσω να γίνω σαφέστερος με το παράδειγμα της γέφυρας. Η αντιδήμαρχος οικονομικών, που μοιραία ασκεί διοίκηση, όταν βρέθηκε στο αξίωμά της το πρώτο που όφειλε να κάνει ήταν το να ελέγξει τους κωδικούς και τα περιεχόμενά τους. Όχι έναν έναν αλλά τουλάχιστον τα χοντρά ποσά. Ήξερε ότι υπήρχε η δωρεά των αδελφών Κούσιου (όλη η Βέροια το ήξερα και ήταν υπερήφανη γι’ αυτό), ήξερε λοιπόν ότι στο ταμείο του Δήμου έπρεπε να υπήρχαν 2500000 €, και αυτό είναι ένα χοντρό ποσό για τον Δήμο Βεροίας. Ταυτόχρονα το ίδιο ήξεραν και οι υπάλληλοι του Δήμου,(προϊστάμενος των οικονομικών υπηρεσιών και ταμίας). Κανείς τους δεν έπραξε τίποτε. Τα λεφτά ήταν κατατεθειμένα στο όνομα  της  διαχειριστικής επιτροπής δωρεάς. Αυτό είναι παράνομο  και γνωστό σ’ όσους άσκησαν καθήκοντα στο ευρύτερο δημόσιο τομέα.

Αν υποθέσουμε ότι η δικαιοσύνη στραφεί εναντίον της αντιδημάρχου και των στελεχών του Δήμου. Τότε υπάρχει η περίπτωση από την διαστροφή του Νόμου η μεν αντιδήμαρχος να μην καταδικαστεί διότι δεν θα μπορέσει να αποδειχθεί δόλος στην πράξη της, τα δε στελέχη της διοίκησης  να δηλώσουν ότι αυτοί δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτε μπροστά σε μια πολιτική απόφαση και να αθωωθούν και αυτά.  Παρόλα αυτά ο Δήμος ενώ έχει δεχθεί μια δωρεά να μην έχει χρήματα.

Αν το καλοσκεφτείς πρόκειται για το πιο αθώο πράγμα. Ένα κόκκο σκόνης στο μάτι. Αν δεις όμως  το μοτίβο να εφαρμόζεται σε έργα προμήθειες αλόγιστες σπατάλες τότε βρίσκεσαι στον πυρήνα της κακοδαιμονίας.  Μιας κακοδαιμονίας που έχει τις ρίζες του στην  Παπανδρεϊκή δημαγωγία και έχει μια βασική αρχή. Δώσε στον κόσμο να φάει βρώμικο ψωμί, δανεικά υπάρχουν.

Σκέψεις  για ένα άλλο μοντέλο Δήμου

Ας δούμε τι θα μπορούσε να γίνει. Να χωριστούν και εδώ οιεξουσίες. Το στελεχιακό δυναμικό το οποίο θα ελέγχεται και από το δημοτικό συμβούλιο αλλά και από ανεξάρτητο ημικρατικό φορέα, θα έχει καθορισμένες και σαφείς αρμοδιότητες θα πληρώνεται με βάσει την απόδοσή του και θα εξελίσσεται με βάση αυτήν αλλά και τις δεξιότητες που δεν θα συνεχίζει να αποκτά κατά την διάρκεια της θητείας του.

Από την άλλη θ8α υπάρχει ένας μόνον αντιδήμαρχος, που δεν θα αμείβεται και που δεν θα έχει καν δικό του γραφείο.  Ένα ολιγομελές δημοτικό συμβούλιο που θα παίρνει αποφάσεις που θα ελέγχονται όχι μόνον από τον ελεγκτή Νομιμότητας αλλά και από τον ίδιο τον Διοικητικό Μηχανισμό της Δημαρχίας ο οποίος θα εντοπίζει και θα προλαμβάνει υπερβάσεις εξουσίας. Ακόμη θα λειτουργούν τα όργανα έκφρασης και λογοδοσίας όπως η επιτροπή διαβούλευσης αλλά και μια μόνιμη αιρετή  επιτροπή από της οποίας τα μέλη θα επανδρώνουν όλες τις επιτροπές αξιολόγησης και εξέτασης. Όλα αυτά με στόχο ο μηχανισμός να γίνεται διαρκώς καλύτερος από ανθρώπους που θα έχουν κίνητρο όχι μόνον να αποδώσουν περισσότερο αλλά και να γίνουν καλύτεροι.  

Η πρόσκληση για δημιουργικό διάλογο

Αυτό το όραμα όπως διαμορφώθηκε πιο πάνω είναι σίγουρα  ανεπεξέργαστο αλλά δίνει μια άποψη για το πώς θα μπορούσαν τα πράγματα να βελτιωθούν. Ένα blog δεν είναι ένας πομπός αλλά και ένας δέκτης. Άλλες φορές τα καταφέρνει άλλες όχι.  

Για να δούμε αυτήν την φορά τι ψάρια θα πιάσουμε.