Από την Καθημερινή, σιγά που δεν θα το ξεπατήκωνα
Βέροια, δημόσια βιβλιοθήκη του 21ου αιώνα: στους χώρους της
αντικρίζει κανείς την πιο υποδειγματική εκδοχή ενός υγιούς, συμμαζεμένου
δημόσιου οργανισμού.
Είναι πρωινό καθημερινής και η
φθινοπωρινή Βέροια κινείται στους γνώριμους ρυθμούς μιας επαρχιακής
πόλης. Εξω από τη Δημόσια Βιβλιοθήκη, στο γειτονικό καφενείο, μια παρέα
επτά συνταξιούχων απολαμβάνει τον πρωινό καφέ και οι συζητήσεις γύρω από
την επικαιρότητα και τον ιό Εμπολα έχουν ανάψει. Οι πληροφορίες τους
είναι ελλιπείς, αλλά οι συνταξιούχοι έχουν λύση. Σύσσωμη η παρέα
εισβάλλει στη βιβλιοθήκη. Ζητούν από τον υπάλληλο να τους εκτυπώσει από
το Διαδίκτυο τα συμπτώματα του ιού. Με τα επτά αντίγραφα υπό μάλης, οι
σοφοί γέροντες επιστρέφουν στο καφενείο για νέο γύρο συζητήσεων.
Δεν είναι η πρώτη φορά, με πληροφορούν, που η παρέα των συνταξιούχων καταφεύγει στη βιβλιοθήκη όταν προκύπτουν διαφωνίες ή η μνήμη τούς προδίδει. Το ίδρυμα, που στόχευε να αλλάξει τη ζωή όλων των κατοίκων, έκανε το θαύμα του. Αναρίθμητοι πολίτες απολαμβάνουν τις υπηρεσίες μιας δημόσιας βιβλιοθήκης του 21ου αιώνα. Στους χώρους της αντικρίζει κανείς την πιο υποδειγματική εκδοχή ενός υγιούς, συμμαζεμένου δημόσιου οργανισμού με την πιο αποτελεσματική λειτουργία παροχής υπηρεσιών, τη στιγμή που ο δημόσιος τομέας της χώρας προσπαθεί να προσαρμοστεί στις συνθήκες της σημερινής πραγματικότητας.
Η βιβλιοθήκη σφύζει συνεχώς από ζωή. Ενα ετερόκλητο πλήθος συγχρωτίζεται. Μαθητές παίζουν, κατασκευάζουν, επινοούν, ζωγραφίζουν, φαντάζονται το μέλλον, ακούν ή διαβάζουν παραμύθια από οθόνες, σε φωλιές και μαγικά κουτιά. Ανεργοι νέοι συμπληρώνουν το βιογραφικό τους, αναζητούν προκηρύξεις θέσεων εργασίας, ενήλικοι ψάχνουν πληροφορίες σε ανακοινώσεις υπουργείων για επιδόματα, νέοι μικροεπιχειρηματίες εκπαιδεύονται στο Διαδίκτυο για να προωθούν online τα προϊόντα τους, συνταξιούχοι μαθαίνουν να στήνουν ιστοσελίδα για να αρθρογραφούν, φοιτητές συμπληρώνουν τις έρευνές τους, νοικοκυρές διαλέγουν λογοτεχνικά βιβλία, νέοι σερφάρουν σε οθόνες, μετανάστες βρίσκουν βιβλία στη γλώσσα τους, μιλούν μέσω Διαδικτύου με αγαπημένα τους πρόσωπα.
Παράθυρα στον κόσμο για όλους, χωρίς διακρίσεις
Είναι η βιβλιοθήκη του μέλλοντος, που δεν δανείζει μόνο βιβλία, περιοδικά, DVD, CD-ROM, επιτραπέζια παιχνίδια, αλλά και Kindle, μουσικά όργανα, στούντιο ηχογράφησης, κάμερα για βιντεοκλίπ, τρισδιάστατο εκτυπωτή, Maker Space, μαθήματα εισαγωγής στις νέες τεχνολογίες, πρόσβαση σε περισσότερες από 2.300 εφημερίδες και περιοδικά του κόσμου μέσω του ηλεκτρονικού Pressdisplay.
Ανοίγει παράθυρα στον κόσμο για κάθε πολίτη, χωρίς διακρίσεις. «Είναι το μοναδικό μέρος όπου δεν αισθάνομαι διαφορετική», απάντησε 45χρονη μετανάστρια στις μικρές συνεντεύξεις της επιτροπής αξιολόγησης του Ιδρύματος Μπιλ και Μελίντα Γκέιτς, που ανέδειξε διεθνώς τον αγαπημένο της χώρο ως υπόδειγμα «μικρότερης βιβλιοθήκης με τις μεγαλύτερες δυνατότητες πρόσβασης στη μάθηση». Το βραβείο του ενός εκατομμυρίου δολαρίων προ τετραετίας την απογείωσε, ωστόσο το μικρό θαύμα που έστησε σταδιακά και αθόρυβα επί 25ετία ο Γιάννης Τροχόπουλος όχι μόνο συνεχίζεται αλλά η διάδοχη ομάδα ανέβασε τον πήχυ ψηλότερα.
Μια χούφτα υπαλλήλων (21) με καθοδηγητή τον στρατηγικό συνεργάτη του επταετούς προγράμματος (2011-2017) Future Library –χρηματοδοτούμενο από το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος– άνοιξε ακόμη περισσότερο τη βεντάλια σε υπηρεσίες τεχνογνωσίας. Οι ιδέες με τις οποίες εκπαιδεύτηκαν τους έχουν στοιχειώσει δημιουργικά. Βαδίζοντας στον ίδιο δρόμο της εφευρετικότητας, πειραματισμού και καινοτομίας του Γιάννη Τροχόπουλου, ο οποίος τώρα δίνει την ψυχή του στο έργο της Εθνικής Βιβλιοθήκης αντλώντας, όπως λέει, «δύναμη από το θαύμα της Βέροιας», η ομάδα, υπό τον αναπληρωτή διευθυντή Αντώνη Γκαλίτσιο, παραδίδει μια από τις πιο διαδραστικές δημόσιες βιβλιοθήκες της χώρας.
«Οχι» σε αποθήκες βιβλίων
Ο νέος χώρος στον πρώτο όροφο –ανακαινισμένος με χρήματα του βραβείου Γκέιτς– δεν ξεπερνά τα 180 τ.μ. Δεν είναι φορτωμένος με βιβλία («η φιλοσοφία δεν είναι να δημιουργήσουμε αποθήκες βιβλίων, 100.000 αρκούν»), αλλά με ενυδρείο, αναπαυτικές πολυθρόνες, design έπιπλα σε ανοιχτές, πολύχρωμες, φωτεινές και ευχάριστες αίθουσες, γεμάτες οθόνες υψηλής αισθητικής και τεχνολογίας.
Τα προγράμματα που τρέχουν υπάλληλοι και εθελοντές, εξειδικευμένοι στα ψηφιακά μέσα, είναι ασύλληπτα για τα ελληνικά δεδομένα. Eνα στούντιο με εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας και μουσικά όργανα για εγγραφές ήχου και εικόνας ξεκίνησε ήδη τους πειραματισμούς του.
Μηχανήματα μετατρέπουν τους παλιούς δίσκους βινυλίου σε CD ενώ δοκιμαστικά λειτουργεί πρόγραμμα που μετατρέπει κείμενα σε ομιλία για μαθητές με δυσλεξικά προβλήματα ή για εκπαιδευτικούς ειδικής αγωγής. Η Αμερικανική Γωνία, εκτός από μια μεγάλη συλλογή βιβλίων, δανείζει πλέον και τέσσερις συσκευές ανάγνωσης ηλεκτρονικών βιβλίων Kindle ― δωρεά της αμερικανικής πρεσβείας. Το αναγνωστήριο, ο χώρος έμπνευσης, συνάντησης και χαλάρωσης σε... κούνιες και το σαλόνι απέναντι από μια μεγάλη τρισδιάστατη οθόνη με 30 γυαλιά 3D είναι ανοιχτά για σχολεία και κάθε ενδιαφερόμενο.
Παιδιά και νέοι
«Τα μαγικά κουτιά καλύπτουν πλέον επιτυχώς τα παιδιά. Εκεί που υστερούσαμε ήταν στο νεανικό κοινό. Η πρόκληση ήταν πώς θα προσελκύσουμε εφήβους και νέους που βρίσκουν διεξόδους διασκέδασης στα Ιντερνετ καφέ ή σε μπαρ», αναφέρει ο υπεύθυνος του Future Library, Δημήτρης Πρωτοψάλτου.
Βασικοί άξονες του νέου πρότζεκτ, εξηγεί, ήταν ο μοντέρνος σχεδιασμός με πολλαπλές υπηρεσίες και οι δεξιότητες του προσωπικού που αφουγκράζονται τις μεταβαλλόμενες ανάγκες της εποχής και τους ρυθμούς της νεολαίας.
Οι αριθμοί και τα μεγέθη
Αν σε μερικά χρόνια η Βιβλιοθήκη της Βέροιας κατακτήσει σχεδόν όλους τους κατοίκους της, η πρωτιά δεν θα αποτελεί έκπληξη. Η ταχύτητα με την οποία αυξάνει συνεχώς κοινό και στόχους ξεπερνά κάθε προσδοκία.
Οι αριθμοί που μας δίνει η υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων, Ασπασία Τασιοπούλου, δείχνουν τα μεγέθη: σε 30.000 ανέρχονται τα εγγεγραμμένα μέλη της, δηλαδή το 61% του πληθυσμού έχει πρόσβαση στις υπηρεσίες, όταν το 2011 αριθμούσε 24.000 μέλη και εξυπηρετούσε 70.000 αναγνώστες του Νομού Ημαθίας. Σήμερα δανείζει 200.000 τεκμήρια ετησίως, συμμετέχει σε ευρωπαϊκά προγράμματα, είναι μέλος του Δικτύου Europeana. Συμπληρώνει διαρκώς το ψηφιακό της αποθετήριο ΜΕΔΟΥΣΑ (http://medusa.libver.gr) με σπάνια έγγραφα, χειρόγραφα, αρχεία, φωτογραφίες του τόπου –ώς τώρα αγγίζουν τις 700.000 ψηφιοποιημένες σελίδες–, ψηφιοποιεί 10.000 βινύλια και κυνηγάει τον επόμενο στόχο: να προσελκύσει χορηγούς και δωρητές για τη λειτουργία της βιβλιοθήκης ως κληροδοτήματος, αφού η ετήσια επιχορήγηση δεν αρκεί ούτε για τον λογαριασμό του ρεύματος.
«Δεν είναι ευοίωνο το μέλλον, αλλά πρέπει να το δούμε ως πρόκληση και όχι ως εμπόδιο», επισημαίνει ο Γιάννης Τροχόπουλος ως τιμώμενο μέλος του εφορευτικού συμβουλίου. «Μόνο μια λαμπρή Εθνική Βιβλιοθήκη με ευφυή στρατηγική λειτουργίας μπορεί να βοηθήσει και τους μικρούς οργανισμούς της χώρας στην επιβίωσή τους».
Δεν είναι η πρώτη φορά, με πληροφορούν, που η παρέα των συνταξιούχων καταφεύγει στη βιβλιοθήκη όταν προκύπτουν διαφωνίες ή η μνήμη τούς προδίδει. Το ίδρυμα, που στόχευε να αλλάξει τη ζωή όλων των κατοίκων, έκανε το θαύμα του. Αναρίθμητοι πολίτες απολαμβάνουν τις υπηρεσίες μιας δημόσιας βιβλιοθήκης του 21ου αιώνα. Στους χώρους της αντικρίζει κανείς την πιο υποδειγματική εκδοχή ενός υγιούς, συμμαζεμένου δημόσιου οργανισμού με την πιο αποτελεσματική λειτουργία παροχής υπηρεσιών, τη στιγμή που ο δημόσιος τομέας της χώρας προσπαθεί να προσαρμοστεί στις συνθήκες της σημερινής πραγματικότητας.
Η βιβλιοθήκη σφύζει συνεχώς από ζωή. Ενα ετερόκλητο πλήθος συγχρωτίζεται. Μαθητές παίζουν, κατασκευάζουν, επινοούν, ζωγραφίζουν, φαντάζονται το μέλλον, ακούν ή διαβάζουν παραμύθια από οθόνες, σε φωλιές και μαγικά κουτιά. Ανεργοι νέοι συμπληρώνουν το βιογραφικό τους, αναζητούν προκηρύξεις θέσεων εργασίας, ενήλικοι ψάχνουν πληροφορίες σε ανακοινώσεις υπουργείων για επιδόματα, νέοι μικροεπιχειρηματίες εκπαιδεύονται στο Διαδίκτυο για να προωθούν online τα προϊόντα τους, συνταξιούχοι μαθαίνουν να στήνουν ιστοσελίδα για να αρθρογραφούν, φοιτητές συμπληρώνουν τις έρευνές τους, νοικοκυρές διαλέγουν λογοτεχνικά βιβλία, νέοι σερφάρουν σε οθόνες, μετανάστες βρίσκουν βιβλία στη γλώσσα τους, μιλούν μέσω Διαδικτύου με αγαπημένα τους πρόσωπα.
Παράθυρα στον κόσμο για όλους, χωρίς διακρίσεις
Είναι η βιβλιοθήκη του μέλλοντος, που δεν δανείζει μόνο βιβλία, περιοδικά, DVD, CD-ROM, επιτραπέζια παιχνίδια, αλλά και Kindle, μουσικά όργανα, στούντιο ηχογράφησης, κάμερα για βιντεοκλίπ, τρισδιάστατο εκτυπωτή, Maker Space, μαθήματα εισαγωγής στις νέες τεχνολογίες, πρόσβαση σε περισσότερες από 2.300 εφημερίδες και περιοδικά του κόσμου μέσω του ηλεκτρονικού Pressdisplay.
Ανοίγει παράθυρα στον κόσμο για κάθε πολίτη, χωρίς διακρίσεις. «Είναι το μοναδικό μέρος όπου δεν αισθάνομαι διαφορετική», απάντησε 45χρονη μετανάστρια στις μικρές συνεντεύξεις της επιτροπής αξιολόγησης του Ιδρύματος Μπιλ και Μελίντα Γκέιτς, που ανέδειξε διεθνώς τον αγαπημένο της χώρο ως υπόδειγμα «μικρότερης βιβλιοθήκης με τις μεγαλύτερες δυνατότητες πρόσβασης στη μάθηση». Το βραβείο του ενός εκατομμυρίου δολαρίων προ τετραετίας την απογείωσε, ωστόσο το μικρό θαύμα που έστησε σταδιακά και αθόρυβα επί 25ετία ο Γιάννης Τροχόπουλος όχι μόνο συνεχίζεται αλλά η διάδοχη ομάδα ανέβασε τον πήχυ ψηλότερα.
Μια χούφτα υπαλλήλων (21) με καθοδηγητή τον στρατηγικό συνεργάτη του επταετούς προγράμματος (2011-2017) Future Library –χρηματοδοτούμενο από το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος– άνοιξε ακόμη περισσότερο τη βεντάλια σε υπηρεσίες τεχνογνωσίας. Οι ιδέες με τις οποίες εκπαιδεύτηκαν τους έχουν στοιχειώσει δημιουργικά. Βαδίζοντας στον ίδιο δρόμο της εφευρετικότητας, πειραματισμού και καινοτομίας του Γιάννη Τροχόπουλου, ο οποίος τώρα δίνει την ψυχή του στο έργο της Εθνικής Βιβλιοθήκης αντλώντας, όπως λέει, «δύναμη από το θαύμα της Βέροιας», η ομάδα, υπό τον αναπληρωτή διευθυντή Αντώνη Γκαλίτσιο, παραδίδει μια από τις πιο διαδραστικές δημόσιες βιβλιοθήκες της χώρας.
«Οχι» σε αποθήκες βιβλίων
Ο νέος χώρος στον πρώτο όροφο –ανακαινισμένος με χρήματα του βραβείου Γκέιτς– δεν ξεπερνά τα 180 τ.μ. Δεν είναι φορτωμένος με βιβλία («η φιλοσοφία δεν είναι να δημιουργήσουμε αποθήκες βιβλίων, 100.000 αρκούν»), αλλά με ενυδρείο, αναπαυτικές πολυθρόνες, design έπιπλα σε ανοιχτές, πολύχρωμες, φωτεινές και ευχάριστες αίθουσες, γεμάτες οθόνες υψηλής αισθητικής και τεχνολογίας.
Τα προγράμματα που τρέχουν υπάλληλοι και εθελοντές, εξειδικευμένοι στα ψηφιακά μέσα, είναι ασύλληπτα για τα ελληνικά δεδομένα. Eνα στούντιο με εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας και μουσικά όργανα για εγγραφές ήχου και εικόνας ξεκίνησε ήδη τους πειραματισμούς του.
Μηχανήματα μετατρέπουν τους παλιούς δίσκους βινυλίου σε CD ενώ δοκιμαστικά λειτουργεί πρόγραμμα που μετατρέπει κείμενα σε ομιλία για μαθητές με δυσλεξικά προβλήματα ή για εκπαιδευτικούς ειδικής αγωγής. Η Αμερικανική Γωνία, εκτός από μια μεγάλη συλλογή βιβλίων, δανείζει πλέον και τέσσερις συσκευές ανάγνωσης ηλεκτρονικών βιβλίων Kindle ― δωρεά της αμερικανικής πρεσβείας. Το αναγνωστήριο, ο χώρος έμπνευσης, συνάντησης και χαλάρωσης σε... κούνιες και το σαλόνι απέναντι από μια μεγάλη τρισδιάστατη οθόνη με 30 γυαλιά 3D είναι ανοιχτά για σχολεία και κάθε ενδιαφερόμενο.
Παιδιά και νέοι
«Τα μαγικά κουτιά καλύπτουν πλέον επιτυχώς τα παιδιά. Εκεί που υστερούσαμε ήταν στο νεανικό κοινό. Η πρόκληση ήταν πώς θα προσελκύσουμε εφήβους και νέους που βρίσκουν διεξόδους διασκέδασης στα Ιντερνετ καφέ ή σε μπαρ», αναφέρει ο υπεύθυνος του Future Library, Δημήτρης Πρωτοψάλτου.
Βασικοί άξονες του νέου πρότζεκτ, εξηγεί, ήταν ο μοντέρνος σχεδιασμός με πολλαπλές υπηρεσίες και οι δεξιότητες του προσωπικού που αφουγκράζονται τις μεταβαλλόμενες ανάγκες της εποχής και τους ρυθμούς της νεολαίας.
Οι αριθμοί και τα μεγέθη
Αν σε μερικά χρόνια η Βιβλιοθήκη της Βέροιας κατακτήσει σχεδόν όλους τους κατοίκους της, η πρωτιά δεν θα αποτελεί έκπληξη. Η ταχύτητα με την οποία αυξάνει συνεχώς κοινό και στόχους ξεπερνά κάθε προσδοκία.
Οι αριθμοί που μας δίνει η υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων, Ασπασία Τασιοπούλου, δείχνουν τα μεγέθη: σε 30.000 ανέρχονται τα εγγεγραμμένα μέλη της, δηλαδή το 61% του πληθυσμού έχει πρόσβαση στις υπηρεσίες, όταν το 2011 αριθμούσε 24.000 μέλη και εξυπηρετούσε 70.000 αναγνώστες του Νομού Ημαθίας. Σήμερα δανείζει 200.000 τεκμήρια ετησίως, συμμετέχει σε ευρωπαϊκά προγράμματα, είναι μέλος του Δικτύου Europeana. Συμπληρώνει διαρκώς το ψηφιακό της αποθετήριο ΜΕΔΟΥΣΑ (http://medusa.libver.gr) με σπάνια έγγραφα, χειρόγραφα, αρχεία, φωτογραφίες του τόπου –ώς τώρα αγγίζουν τις 700.000 ψηφιοποιημένες σελίδες–, ψηφιοποιεί 10.000 βινύλια και κυνηγάει τον επόμενο στόχο: να προσελκύσει χορηγούς και δωρητές για τη λειτουργία της βιβλιοθήκης ως κληροδοτήματος, αφού η ετήσια επιχορήγηση δεν αρκεί ούτε για τον λογαριασμό του ρεύματος.
«Δεν είναι ευοίωνο το μέλλον, αλλά πρέπει να το δούμε ως πρόκληση και όχι ως εμπόδιο», επισημαίνει ο Γιάννης Τροχόπουλος ως τιμώμενο μέλος του εφορευτικού συμβουλίου. «Μόνο μια λαμπρή Εθνική Βιβλιοθήκη με ευφυή στρατηγική λειτουργίας μπορεί να βοηθήσει και τους μικρούς οργανισμούς της χώρας στην επιβίωσή τους».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σχολιάστε στα Ελληνικά,Ιταλικά,Αγγλικά αντε και Γερμανικά. Όχι greeklish ρε παιδιά!